بیشتر افراد صبح خود را با یک فنجان نوشیدنی کافئین دار شروع میکنند تا آن ها را در طول روز هشیار نگه دارد.این ماده اغلب به دلیل تاثیرات منفی که بر روی خواب و اضطراب دارد مورد بحث قرار میگیرد. طبق گزارش سازمان غذا و دارو ایالات متحده حدود 80 درصد از بزرگسالان نوعی نوشیدنی دارای کافئین مصرف میکنند که نشان دهنده گسترده بودن کافئین در بین مردم است.
امروز در این مقاله از سبزینه راه نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.
کافئین یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که در انواع گیاهان مانند چای، قهوه و کاکائو وجود دارد و به صورت های مختلفی بر روی بدن شما تاثیر میگذارد و اثرات دیگری علاوه بر افزایش سطح هوشیاری بر روی بدن شما خواهد داشت.
تاثیر اصلی کافئین بر روی مغز است.
کافئین با جلوگیری از اثرات آدنوزین (Adenosine) که یک عامل ایجاد کننده خستگی در بدن است موجب از بین رفتن خستگی و خواب آلودگی میشود.
کافئین همچنین با افزایش سطح آدرنالین و فعالیت دوپامینین موجب تقویت تمرکز میشود.
طبق گزارش ها قهوه اولین بار توسط یک چوپان اهل اتیوپی،هنگامی که متوجه انرژی مضاعف گوسفند هایش با خوردن قهوه شد ، کشف شد.
نوشابه های کافئین دار نیز در اواخر دهه 1900 وارد بازار شدند و بعد از آن نوشیدنی های انرژی زا تولید شدند.
کافئین به تنهایی هیچ ارزش غذایی در بر ندارد به همین دلیل شما ممکن است از این موضوع مطلع نباشید که آیا در غذای شما وجود دارد یا خیر.
علائم مصرف کافئین :
احساس میکنید که انرژی بیشتری دارید
از بین رفتن خواب آلودگی
مصرف بیش از حد کافئین موجب اعتیاد به آن خواهد شد.هر لیوان قهوه دو برابر یک فنجان قهوه کافئین دارد. بنابراین باید به مقدار مصرفی کافئین توجه کنید.
مصرف طولانی مدت آن موجب میشود که در بعد از مدتی بدن به کافئین مقاومت نشان دهد و عواملی مانند سن، وزن و سلامت جسمی فرد بر مقاومت بدن فرد نسبت به کافئین موثر است.
اگر میخواهید مصرف کافئین را کاهش دهید باید میزان کافئین مصرفی را به آرامی کم کنید.
تاثیر کافئین بر روی سیستم عصبی
کافئین به عنوان محرک سیستم عصبی عمل میکند و هنگامی که به مغز میرسد تاثیر قابل توجهی بر سطح هوشیاری فرد میگذارد.
به همین دلیل یکی از ماده های رایج در داروهای سردرد و میگرن است.
مطالعات نشان میدهد که مصرف مرتب قهوه به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل کمک میکند و تا 50 درصد خطر خودکشی را کاهش میدهد.
اما افراد باید به این نکته توجه کنند که مصرف بیش از حد کافئین دارای عوارض جانبی خواهد بود.
برای مثال، مصرف زیاد کافئین موجب سردرد میشود به این صورت که رگ های مغز شما به اثرات کافئین عادت میکنند و در صورت عدم مصرف آن، موجب سردرد میشود.
سایر علائم ترک کافئین :
اضطراب
تحریک پذیری
خواب آلودگی
لرزش بدن
مصرف بیش از حد کافئین همچنین موجب :
توهم و گیجی، استفراغ و حالت تهوع میشود.
دوز بالای کافئین ممکن است منجر به تشنج و مرگ شود.
همچنین مقادیر بالای کافئین اغلب در نوشیدنی های انرژی زا و قرص های لاغری استفاده میشود. طبق تحقیقات انجام شده تا 400 میلی گرم کافئین در روز برای بدن مجاز است که تقریبا برابر با 4 فنجان قهوه خواهد شد.
در این قسمت مقدار کافئین در هر 240 میلی لیتر نوشیدنی های محبوب کافئین دار اندازه گیری شده است :
- قهوه : 100 تا 200 میلی گرم
- اسپرسو : 240 تا 720 میلی گرم
- نوشیدنی های انرژی زا : 50 تا 160 میلی گرم
- نوشابه : 20 تا 40 میلی گرم
- قهوه بدون کافئین : 3 تا 12 میلی گرم
- نوشیدنی کاکائو : 2 تا 7 میلی گرم
تاثیر کافئین بر دستگاه گوارش
کافئین اسید معده را افزایش داده و ممکن است موجب سوزش و ناراحتی های معده شود.
کافئین اضافه در بدن ذخیره نمیشود بلکه توسط کبد فرآوری شده و از طریق ادرار دفع میشود. به همین دلیل مصرف قهوه موجب افزایش ادرار میشود.
نوشیدنی کافئین داری مانند قهوه تا 84 درصد خطر ابتلا به بیماری کبدی (سیروز) را کاهش میدهد.
تاثیر کافئین بر سیستم گردش خون و تنفس
عملکرد کافئین به این صورت است که از طریق معده جذب شده و وارد جریان خون میشود.
کافئین برای مدت کوتاهی فشار خون را افزایش میدهد. این امر ممکن است موجب افزایش آدرنالین شود.
البته در اکثر افراد تاثیر طولانی مدت بر روی فشار خون ندارد.
مصرف بیش از حد کافئین ممکن است موجب افزایش ضربان و تپش قلب و مشکلات تنفسی شود به همین دلیل از مصرف بیش از حد کافئین خودداری کنید.
اگر سابقه فشار خون بالا دارید با پزشک خود در رابطه با میزان مصرف کافئین مشورت کنید.
تاثیر کافئین بر استخوان و عضلات
مصرف مقدار زیاد کافئین موجب اختلال در جذب کلسیم توسط بدن میشود و در طولانی مدت ممکن است موجب پوکی استخوان شود. مصرف بیش از حد این ماده همچنین ریزش عضلات را در پی خواهد داشت.
تاثیر کافئین بر روی زنان باردار
کافئین این توانایی را دارد که در جریان خون حرکت کند و وارد بدن جنین شود و از آنجایی که محرک است موجب افزایش ضربان قلب و متابولیسم جنین میشود. به همین مصرف بیش از حد آن ممکن است موجب کاهش رشد و سقط جنین شود.
طبق تحقیقات انجام شده زنان باردار مجازند که بین 200 تا 300 میلی گرم کافئین در روز مصرف کنند.
تاثیر کافئین بر لاغری و افزایش متابولیسم
از نظر علمی مصرف 300 میلی گرم کافئین در روز به شما کمک میکند که 80 کالری بیشتر بسوزانید.
این ماده سوخت و ساز بدن را افزایش داده و در طولانی مدت به کاهش وزن کمک میکند.
تاثیر کافئین بر عملکرد ورزشی
مصرف کافئین یک ساعت قبل از ورزش، موجب بهبود عملکرد ورزشی میشود و سوخت و ساز را افزایش میدهد. این ماده همچنین انقباضات عضلانی را بهبود میبخشد و خستگی را کاهش و استقامت بدن را افزایش میدهد.
فواید کافئین برای سلامتی بدن :
- طول عمر را افزایش میدهد
- نوشیدن قهوه ممکن است خطر مرگ زودرس را بویژه در افراد دیابتی تا 30 درصد کاهش دهد.
- خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد
- از بروز نقرس جلوگیری میکند
- نوشیدن قهوه در طولانی مدت تا 57 درصد از ابتلا به بیماری نقرس جلوگیری میکند.
- باکتری های مفید روده را افزایش میدهد
نکته :
از نوشیدن قهوه و نوشیدنی های انرژی زا بصورت همزمان خودداری کنید.
