راهکارهای طلایی برای ورزش کودکان
با توجه به سبک زندگی امروز و کم تحرکی بچهها، ورزش کودکان تبدیل به دغدغه خیلی از خانوادهها شده است. داشتن تحرک برای کودکان مفید و مناسب است و باید راهی برای داشتن فعالیت بیشتر و انجام ورزش کودکان پیدا کرد. در این مطلب قرار است چند راهکار عالی برای ترغیب فرزندانتان به تحرک و ورزش معرفی کنیم و نکتههای موثر در ورزش کودکان را با شما درمیان بگذاریم.
با خواندن این مطب در مجله سلامتی سبزینه راه نگرش تان به آموزه هایتان در این حوزه عمیق تر خواهد شد.
چرا کودکم علاقهمند به ورزش نیست؟
بچهها به یکسری از موضوعات علاقه دارند و به یکسری از موضوعات هم بی علاقهاند. گاهی ممکن است این موضوع شامل ورزش باشد. شاید فرزند شما انگیزهای برای ورزش نداشته باشد یا به زور و اجبار تن به آن میدهد. اما نیازی به نگرانی نیست؛ ما 5 دلیلِ عدم علاقه بچهها به ورزش کودکان را در این مطلب میگوییم و سپس راههایی برای تشویق و ایجاد علاقه به ورزش را هم معرفی میکنیم.
1. به کودکتان سخت میگیرید و توقع زیادی از او دارید!
انجام ورزشهای سخت و پیچیده که به تلاش زیادی نیاز دارد، برای کودکان زیر 14 سال، ممکن است دشوار باشد. اگر ورزش کودکان برایشان سرگرم کننده و جالب نباشد، علاقهای هم به انجامش نخواهند داشت. این موضوع کاملا طبیعی است.
بیشتر کودکان دوست ندارند که سخت عرق بریزند یا فشار زیادی را در تمرین تحمل کنند؛ چراکه دلیل و اهمیت انجام این فعالیت را نمیتوانند درک کنند. بنابراین شما به عنوان پدر و مادر باید کودک خود را بیشتر درک کنید و فشاری فراتر از سنش به او نیاورید.
قرار نیست فرزند شما در مسابقات رقابتی شرکت کند و قهرمان شود، همین که کمی ورزش و تفریح داشته باشد، یعنی قهرمان است. به هیچ وجه سر کودک خود فریاد نکشید یا او را مجبور به ورزش کودکان نکنید، در غیر این صورت ممکن است به جای ایجاد انگیزه، آنها را از ورزش متنفر کنید.
2. شاید پای یک مشکل زمینهای وسط است!
ممکن است به دلیل یک مشکل زمینهای، کودک شما در ورزش موفق نباشد و علاقهای هم به آن نشان ندهد. به طور مثال مبتلا بودن به آسم خفیف پنهان، باعث میشود که بچه تمایل به ورزشهای هوازی نداشته باشد. یا به دلیل اختلال تمرکز و بیش فعالی از انجام ورزشهایی که نیاز به متمرکز شدن دارد (مثل پینگ پونگ) بیزار باشد.
بنابراین قبل از اینکه نگران و ناراحت ورزش نکردن کودک خود باشید، بررسی کنید که آیا فرزندان برای انجام ورزش کودکان، یک مشکل زمینهای دارد یا خیر.
3. مناسب با روحیه کودک نیست!
فقط به این خاطر که اکثر بچهها ورزش خود را با فوتبال و ژیمناستیک شروع میکنند، به این معنی نیست که قرار است تا آخر عمر در این ورزشها باقی بمانند؛ حتی اگر در این ورزشها موفقیتهایی را هم تجربه کرده باشند.
توانایی ذهنی و جسمی و سطح تحمل کودکان متفاوت است. برخی از بچهها، هرگز به ورزشهای تیمی علاقه ندارند. برخی از بچهها هرگز از مبارزات رزمی لذت نمیبرند. در حالی که ممکن است بچههای دیگری به شدت عاشق چنین ورزشهایی باشند. در انتخاب ورزش کودکان به استعداد و نوع شخصیت فرزندتان توجه کنید و سپس او را به باشگاه و ورزشگاه بفرستید و به واکنش او نسبت به ورزشش توجه کنید.
4. دچار تمرین زدگی شده است!
تمرین زدگی میتواند در ورزش کودکان هم رخ بدهد. این حالت گاهی کوتاه مدت و گاهی طولانی مدت خواهد بود. گاهی اوقات بچهها فقط از نظر روحی و جسمی خسته هستند و حتی خودشان هم این را متوجه نمیشوند؛ برای مثال در فصل مدرسه، کودکی که صبح زود مدرسه میرود و سپس بدون استراحت، بعدازظهر ورزش میکند و در نهایت غروب و شب را هم باید صرف انجام تکالیف مدرسه کند، آن هم برای چندین ماه پشت سرهم، ممکن است دچار تمرین زدگی و عوارض آن شود.
در چنین شرایطی ممکن است که فرزند شما علاقهاش را به ورزش کودکان از دست دهد و به نظر برسد که او تنبلی میکند یا ضعیف است، اما واقعاً اینطور نیست. اگر کودک شما در چنین شرایطی است، باید به او بیشتر توجه کنید و ببنید که چه چیزی را میتوانید از برنامه های شلوغ او حذف کنید.
5. ترس از شکست دارد!
گاهی والدین و مربیان میتوانند به طور ناخواسته انگیزه کودک را با تحسین بیش از حد یا تحت فشار قرار دادن بچهها از بین ببرند. گاهی اوقات اینکه مدام کودکی به عنوان یک استعداد ورزشی شناخته شود، باعث میشود تا کودک توانایی های خود را ثابت و نه چیزی که بتواند در آن بهبود ایجاد کند، درونی کند. بنابراین، با کوچکترین شکستی در ورزش (که بسیار طبیعی و عادی است) دچار تردید و ناامیدی شدید نسبت به خود شود.
تشویق کودکان برای صرفا استعدادی که دارند، غلط است و باید به خاطر تلاششان تحسین شوند و مبارزه و مسابقه را به عنوان چالش، فرصتی دیگر برای بهبود وضعیت خود بینند.
اگر فشار بیش از حد والدین و مربیان بر کودکان وارد شود، ممکن است باعث ترس آنها از شکست شود. پدر و مادر و مربی ممکن است بهجای حمایت، به کودک فشار وارد کند و لذت ورزش کودکان را از بین ببرد. در شرایط بدتر، اگر از تاکتیکهای ارعاب یا ترس و تنبیه در کنار فشار استفاده شود، در دراز مدت برای سلامت روان کودک بسیار مخرب خواهد بود.
راهکارهایی برای تشویق کودکان به ورزش
حالا که از علتهای عدم علاقه فرزندتان به ورزش کودکان گفتیم، وقتش رسیده که راهکارهای علاقهمند کردن او را به ورزش و تحرک را معرفی کنیم. در این قسمت انواع راهها را برای تشویق فرزندتان به ورزش کودکان را نام میبریم.
فضا و موقعیت فعالیت بدنی را از سن کم برای کودک فراهم کنید!
کودکان زیر پنج سال باید حداقل 180 دقیقه در روز فعالیت بدنی داشته باشند. این مقدار نباید یکباره باشد و همچنین لازم نیست که فقط صرف یک ورزش شود. هر گونه فعالیت بدنی را می تواند شامل شود؛ مثل بالا رفتن از پلهها، بازی، آب دادن به باغچه و غیره.
فعالیتهای روزمره که هماهنگی عصب و عضله را از سن پایین تقویت میکنند، مانند پرتاب کردن و گرفتن، اسکوتر سواری، پریدن، دویدن و بازی کردن، میتوانند بچهها را تشویق کنند که ورزش را دوست داشته باشند. کودک خود را آزاد بگذارید که بدود و زمین بخورد. به بهانه مراقبت از او، فعالیتش را محدود نکنید؛ چرا که فعالیتهای ساده حتی مثل خزیدن روی زمین به دنبال اسباب بازی، برای رشد ذهن و جسم کودک حیاتی است.
فعالیت فیزیکی را به روتین روزانه زندگی کودک اضافه کنید!
وقتی فعالیت بدنی بخشی از سبک زندگی یک خانواده باشد، برای بچهها تبدیل به یک عادت میشود و انجام آن برای کودک، بسیار راحتتر است. این فعالیت میتواند پیاده روی، دوچرخه سواری یا انجام یک ورزش خانوادگی باشد.
کودکان معمولاً سنتهای خانوادگی را تا بزرگسالی با خود خواهند داشت که یکی از آنها میتواند ورزش باشد. ورزش کردن (که لازم نیست حتما یک رشته ورزشی باشد و میتواند حتی بازی و سرگرمی باشد) با اعضای خانواده، باعث تقویت روحیه کار تیمی در کودک میشود، پیوندها و روابط خانوادگی را تقویت میکند و درنهایت ورزش را هم تبدیل به عادت میکند.
داشتن یک برنامه مشخص و اختصاصی میتواند به ادامهدار شدن ورزش کودکانتان کمک زیادی کند. برای گرفتن یک برنامه ورزشی که متناسب با علایق و ویژگیهای جسمانی فرزندتان باشد، می توانید با خیال راحت روی مربیان سبزینه راه حساب کنید!
خودتان الگوی فرزندتان باشید!
آیا نمیدانید که چگونه فرزند خود را تربیت کنید تا عاشق ورزش باشد؟ کافی است خودتان ورزشکار باشید تا او هم به ورزش کودکان علاقهمند شود! روانشناسان مدتهاست ثابت کردهاند که که کودکان از بزرگسالان خود یاد میگیرند و حرکات آنها را تقلید میکنند.
فعال بودن شما یکی از بهترین راه ها برای علاقهمند کردن بچهها به ورزش است. والدینی که ورزش میکنند و آن را تجربهای مثبت میدانند، بر فرزندانشان همین تأثیر را میگذارند. رابطه شما با ورزش، رفتار، نگرش و باورهای کودکتان را در زمان حال و آینده هدایت میکند.
کسانی که در واقع مراقب سلامتی خود هستند، موفقیت بیشتری هم در ایجاد انگیزهی ورزش در فرزندان خود دارند؛ زیرا رفتار اثرگذارتر از صحبت کردن است. اگر ورزش نمیکنید، هیچ وقت برای شروع دیر نیست.
مراحل ورزش کودکان
اگر میخواهید به فرزندتان کمک کنید تا عملکرد ورزشی بهتری داشته باشد و دچار آسیبهای ورزشی نشود، باید به مراحل ورزش کودکان توجه کنید. اهمیت انجام این مراحل به ترتیب زیر، مهم است؛ چرا که بر سلامت روان و جسم کودک شما موثر است.
گرم کردن بدن قبل از ورزش
تمرینات گرم کردن علاوهبر پیشگیری از آسیب میتوانند به عملکرد بهتر کودکان و بهبود سطح کلی آمادگی جسمانی او کمک کند. والدین و مربیان میتوانند به کودکان کمک کنند تا اهمیت گرم کردن را درک کنند و از سنین پایین آن را به صورت اصولی انجام دهند.
چه کودک شما به طور حرفهای ورزش میکند یا گاهی سراغ ورزش کودکان میرود، راههایی برای بهبود دامنه حرکتی و تعادل او با تمرینات گرم کردن وجود دارد. گرم کردن بدن در ورزش برای کودکان باید طوری باشد که:
- تمام مفاصل بدن گرم شوند، از جمله شانهها، گردن، لگن، زانو؛
- دمای مرکزی بدن و جریان خون بالا رود؛ طوری که کودک کمی عرق کند؛
- حرکات کششی کافی انجام شود، طوری که بدن بتواند فراتر از حالت عادی انعطاف داشته باشد.
ورزش اصلی
پس از گرم کردن اصولی، حالا می توانید سراغ ورزش اصلی بروید. تمرینات ورزشی باید زیرنظر مربی کودکان انجام شود، شخصی که دقیقا برای تمرین دادن به کودکان آموزش دیده و محدودیتها و شرایط کودک را درک میکند.
ورزش برای کودکان میتواند هر فعالیتی باشد که کودک به آن علاقه نشان میدهد و میتواند زیاد هم طول بکشد، اما نباید این ورزش بیش از حد طولانی شود، طوری که کودک را کلافه و خسته کند.
سرد کردن
سرد کردن بدن به اندازه گرم کردن در ورزش کودکان مهم است و بدن باید به تدریج به حالت اولیه بازگردد. کاهش ضربان قلب و تعریق بین 5 تا 30 دقیقه طول میکشد.
کشش استاتیک باید بخشی از سرد کردن باشد، اما همهاش نیست. در سرد کردن، تمرکز باید روی کاهش سرعت، پایین آوردن تدریجی ضربان قلب و پایان ورزش از نظر ذهنی باشد.
کودکان باید روی کشش بسیاری از عضلاتی که در حین ورزش درگیر بوده، تمرکز کنند. این کار به گردش خون و عدم تجمع اسید لاکتیک در بدن کمک میکند. عدم تجمع اسید لاکتیک احتمال خستگی و درد عضلانی را کاهش میدهد.
ورزش چگونه میتواند برای بچهها مفید باشد؟
انواع ورزشها از فوتبال گرفته تا ژیمناستیک، ورزشهای تیمی و انفرادی، هر کدام میتواند در پنج حوزه باعث رشدی کلیدی فرزند شما شود و فواید جسمی، عاطفی، اجتماعی، شناختی و اخلاقی برای او داشته باشد. به طور کلی ورزش برای کودکان، علاوه بر کمک به تندرستی، مزایای زیر را به همراه دارد:
- افزایش قدرت
- تقویت عزت نفس
- تشخیص درست و غلط
- آموزش مهارتهای تفکر انتقادی
- نظم و انضباط شخصی و سازمانی
فواید جسمی و تناسب اندام ورزش برای کودک
این شما والدین هستید که به فرزندان خود کمک میکنید تا ورزش مناسب خود را پیدا کنند و با انجام مستمر آن از فواید بیشمارش بهرهمند شوند. ورزش برای کودکان به لحاظ جسمی، مزایای زیر را به ارمغان میآورد.
- کنترل قند خون
- مدیریت وزن سالم
- پیشگیری از بیماریهای قلبی
- تقویت سیستم ایمنی بدن کودک
- بهبود مهارتهای آمادگی جسمانی و پیشگیری از آسیب
معرفی بهترین ورزشها برای کودکان در سنین مختلف
شاید بخواهید بدانید که بهترین و مناسبترین ورزش برای کودکان شما کدام است. سن فرزندتان در انتخاب ورزش مناسبِ او، نقش زیادی دارد. در این قسمت مناسبترین ورزشها برای سنین مختلف را معرفی خواهیم کرد.
بهترین ورزشها برای کودکان زیر 5 سال
بچهها در سنین اولیه زندگی، به منبع انرژی بی نهایت وصل هستند؛ یعنی عاشق مدام دویدن، پریدن و بازی اند، همچنین در حال رشد و بهبودِ مهارتهایی مانند هماهنگی چشم و دست و توانایی یادگرفتن قوانین بازی هم هستند. بچههای این گروه سنی بیشتر فعالیتهایی را انجام میدهند که به مهارتهای حرکتی اصلی کمک میکنند.
برای این گروه سنی، فعالیت هایی را پیشنهاد میکنیم که بیش از حد ساختارمند یا پیچیده نباشند.برخی از ورزشهای سرگرمکننده برای کودکان زیر 5 سال عبارتند از:
- ژیمناستیک
- شنا
- دوچرخه سواری
- توپ بازی (نه فوتبال یا والیبال)
حتی لازم نیست که برای ورزش کودکان خود را به باشگاه بفرستید، او میتواند همراه شما مشغول دوچرخه سواری، شنا یا توپ بازی شود. با این کار یک پیوند عاطفی خاصی بین شما و فرزند نازنینتان شکل خواهد گرفت.
بهترین ورزش برای کودکان 5-12 ساله
تواناییهای جسمانی کودکان با افزایش سن و همچنین علایق فردی آنها افزایش مییابد. در این سن، ایده خوبی است که به فرزندتان اجازه دهید تا فعالیتهای مختلف را بررسی کند و در عین حال به هدایت او به سمت ورزشهایی که برای سن، شخصیت و تواناییهایش مناسبتر هستند، کمک کنید.
برای دانش آموزان، ورزش کودکان باعث افزایش مهارت کار گروهی و احساس عزت نفس آنها میشود. معمولا ورزشهای تیمی در این محدوده سنی محبوب هستند، ورزشهایی مثل:
برای بچههایی که ممکن است مستقلتر یا درونگرا باشند، به دنبال ورزشهای دیگری باشید؛ مانند:
- گلف
- رقص
- تنیس
- رزمی
- دو و میدانی
- اسب سواری
بهترین ورزش برای نوجوانان
برای نوجوانانی که بسیار پرشور و پرانرژی هستند، ورزش بهترین گزینه است تا هیجانات روحی خود را تخلیه و انرژی مثبت زیادی هم دریافت کنند. انجام ورزش برای نوجوانان، حتی مهمتر و ضروریتر از ورزش برای کودکان است.
ورزشهایی که به تجهیزات کمی نیاز دارند و تقریبا برای همه خانوادهها در دسترس هستند عبارتند از:
- شنا
- کاراته
- کشتی
- تکواندو
- دو میدانی
- دوچرخه سواری
- یا هر ورزش دیگری که فرزندتان به آن علاقه دارد
والدین باید به خاطر داشته باشند که استراحت کافی و تغذیه مناسب برای حفظ عملکرد و کاهش احتمال آسیب نوجوانشان ضروری است.
اصل اولیه درباره ورزش کودکان این است که تمرکز روی سلامت جسم و روح او باشد، نه روی نتایج و موفقیتهای خارق العاده کودک در ورزش. به هیچ وجه ورزش نباید شغلی برای بچهها باشد، یا به آنها تحمیل شود.
سخن پایانی
ورزش، علاوه بر کمک به تندرستی و سلامتی، به ایجاد خودکنترلی، آگاهی بدن و اعتماد به نفس کودک کمک میکند. کسب این مهارتها برای حضور در ورزشهای تیمی و انفرادی آینده فرزند شما مفید خواهد بود. در این مطلب همه چیز را درباره ورزش کودکان گفتیم و راهکارهای علاقهمند کردن فرزندتان به ورزش را معرفی کردیم.