بعضی از روانشناسان اعتقاد دارند همه افراد درصدی خودشیفته هستند، اما آنچه از آن به عنوان اختلال شخصیتی خودشیفتگی نام میبرند، به مواردی گفته میشود که درصد خودشیفتگی بیش از حد معمول باشد. در این مقاله از مجله سبزینه راه، ۵۰ ویژگی آدمهای خودشیفته را برمی‌شماریم و در انتها می‌بینیم که چقدر خودشیفته هستیم. با ما همراه باشید.
امروز در این مقاله از سبزینه راه نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.
علل اختلال خودشیفتگی
هنوز علت اصلی این بیماری مشخص نشده ولی محققین عوامل متعدد را در ابتلای افراد به این اختلال مؤثر میدانند مانند ژنتیک یا عوامل زیست محیطی. همچنین محققین در بخش خاکستری مغز افراد خودشیفته که مربوط به همدلی و روابط عاطفی و … نوعی ناسازگاری مشاهده کردند.
یکی دیگر از عوامل مؤثر تربیت اشتباه والدین است، عدم اطلاع والدین از تربیت درست و صحیح می‌تواند فرد را در بزرگسالی مستعد ابتلا به این اختلال میکند.
- تنبیه و پاداش افراطی
- وابستگی بیش از اندازه به والدین
- بیش از حد از سمت والدین و خانواده مورد تعریف و تمجید قرار گرفتن
- آزار و اذیت شدیدی را در دوران کودکی تحمل کردن
این اختلال شخصیتی مزمن است و درمان آن نیز بسیار دشوار. بیماران مرتب در معرض ضربه و فشارهای روانی هستند که نتیجه اعمال و رفتار خودشان است.
از آنجایی که زیبایی، قدرت و به طور کل مزایای جوان بودن برایشان مهم است نمی‌توانند پیر شدن را تاب بیاورند و به همین دلیل برابر بحران میان‌سالی آسیب میبینند.
اگر در بین اعضای خانواده شخصی به این اختلال مبتلا است بهتر است او را تا قبل از رسیدن به میان‌سالی تشویق به درمان کنید.
ویژگی های افراد خودشیفته
۱- خود را خیلی بزرگ و به درد بخور می داند.
افراد خودشیفته احساس و باور و اعتقادی به بزرگی خوبی و اهمیت و به درد بخور بودن خودش دارد که در گفتارش نیز به راحتی دیده میشود. فکر می کند تاثیر زیادی بر دیگران و زندگیشان دارد. با تمام وجود این احساس را دارد. دیگران را کمتر و کوچکتر از خود می بیند.
۲- خود را استثنایی و منحصر به فرد می داند.
مثلا: نام او، بهترین اسم است، زمان تولدش بهترینه، شهر یا محله ی تولدش جایگاه خاص تاریخی دارد و ۵۰۰ سال قبل فرد مهمی در آنجا متولد شده. توقع دارد دیگران او را استثنایی بدانند، ورودش به مهمانی باید کاملن محسوس باشد.
۳- فکر می کنند همیشه حق با آنهاست.
افراد خودشیفته همیشه فکر می کنند حق با آنهاست و دیگران باید نظر آنها را در مورد رنگها و طعمها بپذیرند و باید به حقانیت او اعتراف کنند. جایی برای گفتگو در این موارد اختلاف نمی دانند.
۴- همیشه از دیگران استفاده و سوء استفاده می کنند.
مدتی به شما توجه و محبتی می کنند تا شما را به کاری بگیرند و بعد از مدتی بنا به دلایلی و به بهانه ای شما را رها می کنند.
۵- به خود حق می دهند که دیگران را میتوانند مورد استفاده قرار دهند.
مثلا اگر شما یک ساعت وقت به آنها بدهید، اگر آنها برای مدت بیشتری از شما کمک خواستند، آنها فکر می کنند شما حق اعتراض ندارید.
۶- اصولا توانایی همدردی و همدلی ندارند و خود را جای دیگران نمی توانند بگذارند.
افراد خودشیفته از بچه های چند ماهه و چند ساله توقعات بسیار زیادی دارند. اگر ظاهرن سخن از همدردی می کنند، ولی کاملن سطحی و ظاهری است و آن حال و احساس را در آنها نمی بینید. وقتی از شما تشکر می کنند، طوری آن را ادا می کنند که خودشان در آن مطرح باشند (خودنمایی).
۷- موضوعات و مسایل خودش مهم و منحصر به فرد هستند.
هیچ کسی تجربه های او را نداشته. همه چیزهای مربوط به او بی همتاست. مهمترین شب سال، تاریخ تولد اوست. مسایل عمومی خود را عجیب می داند.
اگر کسی دروغ به او گفت، می گوید چطور یک نفر به دیگری دروغ می گوید یا خیانت می کند (انگار که اولین بار است چنین اتفاقی می افتد). چرا با من چنین شد، چرا من باید بیمار بشم، چرا عزیزان من باید مریض شوند.
۸- نیاز شدید به توجه دیگران دارد و باید مرکز توجه باشند.
بحثهایی را که مطرح می شوند را به رشته خود مربوط می کنند و آنها را از دیدگاه رشته خود بررسی و مطرح می کنند. وقتی توانایی نواختن آلت موسیقی یا گفتن لطیفه بامزه ای ندارد، با خنده زیاد از لطیفه ای بسیار بیمزه، توجه دیگران را به خود جلب می کنند. از مردم انتظار احترام و اطاعت دارند.
(پدر و مادرها: هرچه من گفتم بد و غلط را باید انجام بدهی). به دنبال بردگی و مرید و شاگرد شدن هستند. دوست دارند دیگران در خدمت آنها باشند. در ازدواج، می خواهند فرد را برای تمام وجودش داشته باشند.
۹- بسیار شکننده و حساس هستند.
افراد خودشیفته ظاهرا محکم هستند، ولی یک حادثه و اشتباه، یا کثیف بودن کراوات، یا اشتباه بودن کراواتی که زده اند، یا حرفی که آنها زده اند، توسط کسی که آگاه هست، تصحیح شود، به هم می ریزند. خشم و کینه و تنفر همیشگی نسبت به افراد پیدا می کنند.
۱۰- به هیچ وجه تحمل نقد را ندارند.
هیچ وقت نمی توانید صمیمانه و صادقانه نظر، باور و اعتقاد و حرفش را به نقد بکشید. اگر کار به انتقاد بکشد، جایی برای قبول و پذیرش شما نخواهد داشت. و واکنشهای تند و شدیدی را خواهد داشت.
برچسبهایی که به شما می زند، کلامی که استفاده می کند، حوادث نامربوط را به یاد شما می آورد و به دیگران می گوید. مثلن در بحثهای اجتماعی و سیاسی، در مورد دایی دیوانه شما یا دختر شما که طلاق گرفته صحبت می کند که هیچ ارتباطی با موضوع ندارد.
۱۱- تلاش میکند مورد توجه دیگران قرار بگیرد.
افراد خودشیفته در ابتدا کوشش می کند که پذیرفته شود و مورد پسند دیگران قرار بگیرد تا دیگران عقاید او را برتر از دیگران بدانند و ممکن است در ادامه کنترل خود را از دست بدهد. یا نفر اول هستند، یا نفر آخر که صحبت می کنند، و همه باید قبول کنند که مطلبش بهترین بوده.
۱۲- علاقه عجیبی دارند که مورد ستایش و پرستش قرار گیرند.
افراد خودشیفته تملق و چاپلوسی حتی دروغ و زشتش را دوست دارد.
۱۳- سخت مشغول خود و زندگی خود است.
مقدار بیش از حدی از انرژی روانی اش مشغول خود است. همه چیز را از دید خود می بیند. اگر گرسنه است، ۱۰۰ نفر دیگر هم باید غذا بخورند. اگر خسته است، باید مهمانی تعطیل شود و همه به خانه بروند. محل پارک ماشینش باید متفاوت باشد. باید مدام نظر دیگران را راجع به خودش بداند.
۱۴- پر از غرور و تکبر است.
افراد خودشیفته بسیار مغرور و خودخواه هستند. اگر جوان است، جوانی خودش مهم است و اگر مسن است، سن بالا افتخار دارد. چنانچه از ده می آید، دهاتی ها مهم هستند. اگر شهری است، شهری ها مهمترند.
فاصله زیادی بین خود واقعی و خود ایده آل او هست. هنگام ورود به مهمانی به صورتی می آید که همه به او خوش آمد بگویند، او را ببینند. غرور و تکبر مشخصه های او هستند و اگر کسی آن را رعایت نکند، برآشفته می شوند.
۱۵- حسادت و رقابت شدید با دیگران
حتی نسبت به کسی یا کاری که در حیطه رشته او نیست. اگر از توانایی کسی بگویید، به او بر می خورد، به دنبال عیب و ایرادی در او می گردد، و آن را بی اهمیت جلوه می دهد.
۱۶- معتقد است که باید با افراد مهم و معروف در ارتباط باشد.
از خانه ای که نزدیک خانه افراد مهمی بوده صحبت می کند. داشتن رابطه با افراد مهم برایش بزرگی می آورد، و برعکس. اگر ناچار به رابطه با افراد سطح پایین جامعه داشته باشد، آنرا مخفی می کند.
۱۷- انتظار دارد که رفتار مردم با او باید با دیگران متفاوت باشد.
همه باید برای من از جای خود بلند شوند. فقط به من بگویند که خوش آمدی. فقط باید به من بگویند که چقدر آگاه و دانایید.
۱۸- پر از توقع و انتظار هستند.
افراد خودشیفته می خواهند که اولین نفر باشند که دعوتشان می کنید. انتظار دارند اگر ۳ ساعت هم دیر به مهمانی آمد، کسی شام نخورد. توقع و انتظار آنها همیشه با خشم همراه هستند که چرا دیگران متوجه نیستند. حتا برای پرواز هواپیما وقتی که به موقع است و آغاز یک تئاتر و کنسرت هم ناراحت می شوند.
۱۹- انتظار دارد همه قدر او را بدانند
همه باید از کاری که او کرده تعریف کنند و همه از آن با خبر باشند. اگر مادر یا پدر بوده، فرزندان باید از خوبی های او بگویند.
۲۰- دیگران را به عنوان شی و کالا می بیند.
برای انسان، ارزش انسانی قائل نیست. دیگران را به عنوان نردبانی می بیند که مایل است از آن بالا برود. انسانها وقتی ارزش دارند که او به آنها توجه و یا از آنها استفاده می کند. با ازدواجش، چتری از محبت و لطفش به روی آن فرد و خانواده اش و مردم شهر انداخته و همه باید از او تعریف کنند.
۲۱- بی اعتنا به قانون و حتی اصول اخلاقی است.
ظاهرن آن را حفظ می کنند، ولی انتظار دارد برای او استثناء قایل شوند. اگر کسی نمی تواند وارد این ساختمان شود، به او اجازه دهند. برای خود جنبه ای از استثناء قایل است. برخورد صاحب مغازه باید با او بسیار متفاوت باشد. قوانین و اصول اخلاقی در حد تعبیر و تفسیر او اهمیت پیدا می کنند. اعتنایی به قوانین و مقررات ندارد ولی از دیگران توقع و انتظار عمل به آنها را دارند.
۲۲- در کارها اصرار می کند.
شما را وادار به کاری می کنند. با گفتن مکرر و تحت فشار قرار دادن شما. کارها را تعقیب می کند و تا رسیدن به نتیجه نهایی نمی ایستد. به گونه های مختلف فشار وارد می کند، تهدید، تشویق، خواستن از مادر شما برای تماس با شما…
۲۳- در مورد خودش، نظری واقع بینانه ندارد.
در زمان نقد و قضاوت، خودش را آنگونه که هست نمی بیند. در آینه فکر می کنه که این صورت صورت او نیست. وقتی عکس خود را می بیند، چون تصوری که از خودش دارد، غیر از چیزی است که در عکس هست، خوشحال نمی شود و از یک سن و سالی به بعد دیگر حاضر به گرفتن عکس نیست.
۲۴- برای همه چیز توضیح و توجیه دارد.
توان این را دارد که با وجود اینکه کاری بد و غلط کرده، آن را آنقدر بپیچاند که به نوعی خوب جلوه دهد.
۲۵-در روابط احساسی و جنسی خشن هستند
این فرد اصولا می تواند در روابط احساسی و عاطفی، دیگران را آزار دهد و در روابط جنسی حالتی از خشونت و دیگر آزاری دارند.
۲۶- زمینه ای برای فرافکنی حالات خود دارد.
احساس خود را واقعیت خارجی می داند. احساس خود را ملاک ارزیابی و اندازه گیری میداند. تصور می کند اگر او از چیزی لذت می برد، هرچند برای دیگری دردآور است، او هم بالاخره لذت می برد و یا خواهد برد. فکر می کنند اگر کسی به خاطر دیگری رنج ببرد، آدم خوبی بوده و عشق خود را به او نشان داده است.
۲۷- حوصله شان از ودشان سر می رود!
به دلیل اینکه موجوداتی بدون مقصود و بدون معنی در زندگی هستند، ولی چون هدف جو و به دنبال هدفهای مشخصی در زندگی هستند، و در سطح می دوند، با اینحال حوصله شان از خودشان سر میرود. اغلب همه چیز را به صورت حداقل به پایان میبرند. اگر مدرک باید بگیرند، در حد قبولی، اگر کاری را باید انجام دهند، هم همینطور.
۲۸- زمینه ای برای دلیل تراشی و خیال بافی دارند.
موضوعات را با استدلالهای عجیب و غریب همراه می کنند. اگر آسیبی به شما زدند، می گویند که این آسیب باعث آگاهی شما می شود تا دیگر گرفتار مسایل دیگر نشوی.
۲۹- موجوداتی تنها هستند.
خود و دیگران را بد میدانند. فکر می کنند از رابطه جز درد و رنج چیزی به دست نمی آید. تنها و بی کس اند. جدا هستند. ادعای استقلال می کنند ولی بدون رابطه با دیگران، جدا از دیگران هستند. وجودی خالی دارند، و این حوصله شان را از خود و زندگی سر میبرد. آماده اند دیگران و یا چیزی را در خود جا دهند و یا به نوعی وجود خالی دیگری را پر کنند.
۳۰- با واقعیت دنیای خارج خود کاری ندارند. تصورات و تخیلات خود را واقعی می دانند.
۳۱- بیشتر اوقات آرزوهای خود را به عنوان واقعیت می بینند.
اگر چیزی را دوست دارند، آن اتفاق افتاده است. و متوجه نیستند که این اتفاق مربوط به آینده هست.
۳۲- در مورد گذشته و آینده همیشه با اغراق و کوچک و بزرگ کردنهای عجیب و غریب همراهند.
اگر بخواهند مهمانی را مهم جلوه دهند، آنگونه تعریف می کنند که انگار چنین مهمانی تا بحال اتفاق نیفتاده. و اگر بخواهند آن را خراب کنند، به عنوان یکی از بدترین حوادث زندگی خود می کنند.
۳۳- کوشش می کنند که همیشه جالب و جذاب باشند.
در آرایش خود، بیان خود، برخوردشان، کاربرد لغات و کلماتشان میشود دید.
۳۴- حالت همیشه قانع و راضی کننده دیگران دارند.
دیگران را مجبور به رسیدن به نتیجه ای می کنند که مورد توجه آنها بوده است.
۳۵- گفتار کلی دارند.
مباحث را در جزییات نمی بینند و می توانند منظور خود را به راحتی به هر طرفی حرکت بدهند و معمولا در نظراتشان دقت وجود ندارد.
۳۶- خودشان را عقل کل می دانند
فکر می کنند که از عهده همه کارها بر می آیند.
۳۷- تفاوتها و اختلافات کوچکی را که دیگران با آنها دارند را می بینند.
اگر حرفی بزنید که کمی با آنها مختلف و متفاوت باشد، آنرا به عنوان یک اشکال و زمینه ای برای کوبیدن شما و جنگی بزرگ می دانند.
۳۸- خونسرد به نظر می رسند
چون بی توجه، بی اعتنا هستند و به بود و نبود یا تغییرات دیگران اهمیت نمی دهند، از دید آدمهای سطحی به نظر خونسرد و مطمئن و در کنترل هستند.
۳۹-ادعاها و گفتارهای دروغ و فریبنده زیادی دارند.
بعضی وقتها پس از گذشت زمان، آن دروغ ها را به شکل واقعیت می بینند.
۴۰- افرادی ظاهرا یا واقعا زیرک و زرنگ هستند.
توانایی دارند که بازیهای مختلف کنند و نه تنها با دیگر فریبی بلکه با خود فریبی، به برخی از اهدافشان برسند چون توانایی تحریک و شستشوی مغزی خود را هم دارند.
۴۱- دیگران را حسود، ناتوان، بیمار، گرفتار، ابله و نادان میبینند.
تصور می کنند که هر کسی که در مورد آنها چیزی می گوید، غرض و مرضی دارد که او را که برتر از دیگران است را خراب کند.
۴۲- در مواقع عصبانیت غیر قابل تحمل هستند
در ظاهر رعایت ادب و آداب اجتماعی را می کنند و به مقدار زیاد می توانند خود را کنترل کنند، ولی در شرایط کمی نامناسب و زمانی که تحت فشار هستند، کنترل خود را از دست می دهند و بسیار بددهن و بد زبان می شوند و لغاتی را به کار می برند که مناسب آن شرایط نیست. اگر شرایط از حد بگذرد و در تنگنا قرار گیرند، وجود متعفن خود را نشان می دهند. در آغاز ماری خوش خط و خال بودند ولی در شرایط فشار، کسی را از نیش خود بی نصیب نمی گذارند.
۴۳- زمینه ای برای برانگیختگی خود دارند.
با رفتن سراغ تصورات خود، احساس بزرگی و عظمت کنند و خود را بی نیاز و به دور از دیگران بدانند. مدتی در خانه بمانم تا دیگران قدرم را بدانند و در همین حال کتابی بنویسم که در جامعه مطرح شود، …
۴۴- معمولا از انرژی بسیار برخوردارند، و افرادی بسیار فعال و پرکار هستند.
وقت زیادی برای خواب و استراحت ندارند. فکر می کنند خود را باید به همه چیز برسانند و در زمینه های مختلف درگیر هستند و فعالیتهای متنوعی دارند. حتا با اینکه تخصصی در زمینه ای ندارند، حاضر هستند برای کارشناسان آن رشته سخنرانی کنند.
۴۵- ترس عجیبی از عادی دیدن و معمولی بودن خود دارند.
از انسانهای عادی و معمولی بدشان می آید.
۴۶- از اشتباه و شکست خود و اینکه مردم از آنها بد بگویند بدشان می آید.
پس محافظه کاری می کنند و دیگران را به جلو می اندازند تا مطمئن شوند. اشتباه را پنهان می کنند و از آن نمی آموزند. یا مسئولیت آن را به عهده دیگری می اندازند. درگیر مسابقه ای نمی شوند مگر اینکه بدانند که حتما برنده اند.
۴۷- چیز ناقص و ناکامل را بد و غلط می دانند.
اعتقاد دارند: یا مهمانی نده، یا جوری بده که زبانزد همه شود. نباید کاری کرد، مگر اینکه بهترین باشد. نوعی کمال پرستی دارند. نسبت به بعضی کارها وسواس شدیدی پیدا می کنند و وقت و نیروی شدیدی صرف آن می کنند.
۴۸- در مورد موفقیتهای داشته و نداشته خود بسیار اغراق می کنند.
چنین و چنان بوده اند و در بین دوستان چنین جایگاهی داشته اند.
۴۹- مخالفت و مقاومت دیگران را با بی رحمی درهم می شکنند.
فقط از سر راه دورتان نمی کنند، بلکه از سر راه بر می دارند. در مورد بچه های خود که مخالفتی با نظر آنها می کنند، برخوردی عجیب و خشن می کنند.
۵۰- غالبا به دنبال جانشین کردن چیزی با چیز دیگری هستند.
اگر نتوانستند با مطلبی توجه کنند، با رقصهای عجیب و غریب یا انتقاد از موسیقی یا هوا یا هزینه جشن، توجه دیگران را جلب می کنند. از موضوعی به موضوع دیگر و از راهی به راههای دیگرمی روند.
همچنین بخوانید: شناخت شخصیت از حیوان مورد علاقه شما
نتیجه:
اگر ۱۵ مورد از این موارد در شما دیده شد، گرایشهای خفیفی از خودشیفتگی داریم.
چنانچه بین ۱۵تا ۲۵ هستیم، گرفتار خودشیفتگی هستیم.
و اگر از ۲۵ میگذرد، احتمالا گرفتار این اختلال شخصیتی هستیم.
