روانشناسی

همه چیز درباره بلوغ زودرس پسران / آنچه والدین باید بدانند

Rate this post

بلوغ و حواشی آن به اندازه کافی برای والدین موضوع حساسی هست. والدین آگاه می‌دانند که بلوغ یکی از دوره‌های حساس رشد کودک است که باید قبل از رسیدن به آن درباره آن آگاهی‌های لازم را داشته باشند. اما در این بین کودکان و نوجوانانی هم هستند که دچار بلوغ زودرس می‌شوند.

امروز در این مقاله از سبزینه راه نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.

اگر بلوغ معمولی در فرزند پسر شما زودتر از زمان مقرر شده رخ دهد به آن بلوغ زودرس می گویند.

در تعریفی ساده تر بلوغ زودرس در کودکان پسر و دختر به ظاهر شدن زود هنگام علائم بلوغ جنسی و هورمونی نیز گفته می شود. بلوغ زودرس در کودکان می تواند دلایل بسیار زیادی داشته باشد و مانند هر اختلال دیگری پیامد هایی را در پی خواهد داشت.

متوجه شدن اینکه فرزند شما به بلوغ زودرس دچار شده است یک زنگ هشدار به والدین می باشد.

با ما در ادامه این مقاله از مجله سبزینه راه همراه باشید تا به طور کلی به بررسی علائم، دلایل، علت، نحوه درمان و … بلوغ زودرس در کودکان پسر بپردازیم.

بلوغ زودرس چیست؟

فهرست

تعیین سن بلوغ بستگی بسیار به محیطی که کودک در آن قرار گرفته، دارد. محیط شامل، جغرافیایی که کودک در آن بزرگ شده و بستری که در آن قرار دارد، می‌شود. هر کودک در هر کشوری با توجه به اقلیم و محیط جغرافیایی ممکن است بلوغ را زودتر یا دیرتر تجربه کند.

حتی به عنوان مثال در کشور ما بر اساس اینکه در مناطق سردسیر زندگی می‌کنیم یا گرمسیر، ممکن است کودکان سن متفاوتی از بلوغ و بلوغ زودرس را تجربه کند.

اما سنی که روی آن از نظر پزشکی برای تعیین بلوغ زودرس بر آن توافق شده است برای دختران زیر۹سال و برای پسران زیر ۱۵سال است. در واقع در این سنین اگر علائم فیزیولوژیک بلوغ دیده بشود، تشخیص بلوغ زودرس داده می‌شود.

طبق آمار های رسمی جهانی یک کودک از بین ۵ کودک به بلوغ زودرس دچار می شود. اما چرا؟ پاسخ شما دنبال کردن ما در ادامه بحث ها می باشد.

دلایل بلوغ زودرس کودکان کدامند؟

برای درک اینکه چه چیزی باعث بلوغ زودرس در برخی کودکان می‌ شود، مهم است از عواملی که باعث شروع بلوغ می‌ شوند، آگاهی داشته باشید. مغز این فرآیند را با تولید هورمونی به نام هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) آغاز می‌ کند.

هنگامی که این هورمون به غده هیپوفیز می‌ رسد (غده لوبیایی شکل کوچکی در مغز شما) منجر به تولید هورمون‌ های بیشتری در تخمدان‌ ها برای خانم‌ ها (استروژن) و بیضه‌ های مردان (تستوسترون) می‌ شود.

استروژن در رشد خصوصیات جنسی زنان نقش دارد و تستوسترون مسئول رشد خصوصیات جنسی در مردان است.

دلیل شروع این روند در برخی از کودکان به بلوغ زودرس مرکزی یا بلوغ زودرس محیطی آنها بستگی دارد.

انواع بلوغ زودرس

بلوغ زودرس انواع مختلفی دارد و دو نوع می باشد که در ادامه نگاهی مختصر ولی کامل به انواع بلوغ زودرس در کودکان پسر کرده ایم :

• بلوغ زودرس مرکزی

این نوع بلوغ زودرس در کودکان پسر شایع تر از بلوغ زودرس محیطی می باشد. در این نوع بلوغ غده ی هیپوفیز زودتر از زمان مقرر هورمونی به نام گونادوتروپین در بدن کودک تولید می کند.

همچنین بخوانید:  انواع تیپ های شخصیتی زنانه

این هورمون شروع به تحریک بیضه ها می کند تا هورمون های دیگر مانند تستوسترون یا استروژن تولید شود. این ها هورمون ‌های جنسی هستند که باعث تغییرات جنسی در دوران بلوغ می شوند.

• بلوغ زودرس محیطی

بلوغ زودرس محیطی که به آن بلوغ زودرس کاذب نیز می گویند به ندرت در کودکان اتفاق می افتد. در اصل هورمون‌ های استروژن و تستوسترون باعث بروز علائم بلوغ می ‌شوند اما مغز و غده‌ ی هیپوفیز درگیر نمی‌ شوند.

بلوغ زودرس محیطی معمولا در اثر اختلالاتی در تخمدان‌ ها، بیضه ‌ها، غدد آدرنال یا غده‌ ی تیروئید بسیار کم ‌کار ایجاد می ‌شود.

چه اختلالات و بیماری‌هایی، علائمی شبیه به بلوغ زودرس دارند؟

بعضی از اختلالات و بیماری هایی هستند که علائم آن ها شبیه بلوغ زودرس در کودکان پسر یا دختر می باشد.

از این رو حتما باید در مورد این اختلالات و بیماری ها اطلاعات کافی داشته باشید تا علائم آن ها با بلوغ زودرس در کودکان پسر و دختر ترکیب نشوند.

← تلارک زودرس به بزرگ شدن زود هنگام سینه ‌ها گفته می ‌شود. این اختلال معمولا در دختران بسیار خردسال مشاهده می‌ شود.

در چنین مواقعی بیشتر والدین فکر می‌ کنند که فرزندشان دچار بلوغ زودرس شده است اما این اختلال با بلوغ زودرس فرق دارد. اگرچه این علائم می ‌تواند برای والدین نگران ‌کننده باشند اما به درمان نیاز ندارد و فقط باید مورد بررسی پزشک قرار بگیرند.

← پوبارک زودرس هم به رشد زودرس موهای ناحیه ‌ی تناسلی یا زیر بغل در سنین پایین گفته می‌ شود. این اختلال زمانی که غدد آدرنال در سنین پایین شروع به ترشح هورمون می ‌کنند ایجاد می‌ شود.

پوبارک زودرس هم می‌ تواند برای والدین نگران‌ کننده باشد اما به ‌طور کلی مشکلی به ‌وجود نمی‌ آورد و از نشانه‌ های بلوغ زودرس نیست.

نشانه های بلوغ زودرس در پسران

ابتدا در بررسی علائم بلوغ زودرس در کودکان پسر باید توجه کنید که علائم بلوغ طبیعی و نرمال با بلوغ زودرس شبیه یکدیگر هستند و تنها تفاوت علائم بلوغ زودرس در کودکان پسر زمان وقوع آن می باشد.

یعنی والدین از طریق زمان می توانند تعیین کنند که کودکشان به بلوغ زودرس یا معمولی دچار شده است. به همین منظور در ادامه برخی از علائم بلوغ زودرس در کودکان پسر را برای آگاهی هر چه بیشتر شما مطرح کرده ایم.

علائم بلوغ زودرس در کودکان پسر عبارت است از :

  • رشد بیضه ‌ها
  • رشد آلت تناسلی
  • رشد کیسه ‌ی بیضه ها
  • بم شدن صدا
  • رشد موهای ناحیه شرمگاهی
  • رشد موهای زیر بغل یا صورت
  • داشتن یک رشد چشمگیر در یک زمان کوتاه
  • ایجاد آکنه
  • بوی بدن

چه کسی در معرض خطر بلوغ زودرس است؟

عوامل زیادی وجود دارد که فرزندانتان را در معرض زودتر بالغ شدن قرار می‌دهد که برخی از آن‌ها قابل پیشگیری هستند.

• سابقه‌ی خانوادگی

بلوغ زودرس دختران را با سرعت بسیار بیش‌تری نسبت به پسران تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر سابقه‌ی خانوادگی این بیماری وجود داشته باشد، ممکن است کودک شما در معرض خطر بلوغ زودرس باشد.

• چاقی

در طی ۳۰ سال گذشته میزان چاقی در کودکان بیش از دو برابر شده است. تخمدان‌ها تنها مکانی در بدن نیستند که استروژن تولید می‌کنند. سلول‌های چربی نیز هورمون استروژن تولید می‌کنند. بنابراین، با افزایش سطح چاقی در سراسر جهان، تعجب آور نیست که میزان بلوغ زودرس افزایش یابد.

• ژنتیک

گاهی اوقات بلوغ زودرس می‌تواند در نتیجه‌ی جهش‌های ژنتیکی باشد که باعث ترشح هورمون‌های جنسی می‌شود. در اکثر مواقع، کودکانی که به این علت دچار بلوغ زودرس مرکزی می‌شوند، والدین یا خواهر و برادرشان نیز به این اختلال دچار بوده‌اند.

• مهاجرت، فرزندخواندگی و غیره در سنین پایین

تاثیرات ناگهانی محل زندگی مانند مهاجرت یا فرزندخواندگی بین‌المللی می‌تواند بر بروز بلوغ زودهنگام موثر باشد. در تحقیقات نشان داده شده که کودکان این چنینی ۱۰ تا ۲۰ درصد بیش از سایرین در معرض ابتلا به این مشکل هستند.

یکی از مهم‌ترین موارد در جلوگیری از ابتلا به بلوغ زودرس توجه به سن کودک در هنگام فرزندخواندگی یا مهاجرت است.

• قرار گرفتن در معرض محصولات هورمونی

مصرف محصولات حاوی تستوسترون یا استروژن مانند قرص‌های ضدبارداری، کرم یا پمادها در دوران شیردهی می‌تواند زمینه‌ساز بلوغ زودرس در کودکان باشد.

همچنین اگر کودکی ماده‌ای حاوی چنین هورمون‌هایی را مصرف کند، در معرض خطر بلوغ زودرس قرار دارد.

• مشکلات پزشکی

برخی از مشکلات پزشکی زمینه‌ای یا اکتسابی می‌تواند زمینه‌ساز بلوغ زودرس در کودکان شود. از جمله شایع‌ترین بیماری‌های مرتبط با بلوغ زودرس می‌توان موارد زیر را نام برد:

    • پیچیدگی سندروم مککون-آلبرایت
    • هایپرلازی مادرزادی
    • کم کاری تیروئید
    • و …
همچنین بخوانید:  مضرات خواندن و تماشای اخبار

این موارد می‌تواند باعث تولید هورمون‌های مردانه و بروز نشانه‌های بلوغ زودرس به‌خصوص در پسران شود.

• پرتو درمانی و شیمی درمانی

کودکان مبتلا به انواع سرطان‌های خردسالی که تحت درمان‌های شدید مانند پرتو درمانی یا شیمی درمانی بوده‌اند، به دلیل مصرف داروهای خاص و تغییرات هورمونی در معرض بلوغ زودهنگام هستند. این مورد بیشتر در کودکانی دیده می‌شود که سرطان خون داشته‌اند.

همچنین بخوانید: چرا استرس باعث چاقی و افزایش وزن می شود؟

پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان

نمی توان از برخی از عوامل خطر بلوغ زودرس مانند جنسیت و نژاد جلوگیری کرد. اما مواردی وجود دارد که می توانید برای کاهش احتمال بلوغ زودرس کودک خود انجام دهید، از جمله:

دور نگه داشتن کودک از منابع خارجی استروژن و تستوسترون مانند داروهای تجویز شده برای بزرگسالان در خانه یا مکمل های غذایی حاوی استروژن یا تستوسترون

کودک خود را برای حفظ وزن سالم، تشویق کنید

فعالیت بدنی بچه ها را مناسب و برنامه ریزی شده حفظ کنید، اجازه ندهید مدت زمان زیادی پشت میز نشسته یا بازی های کامپیوتری انجام دهند

به دلیل نقش بالای تغذیه در بلوغ زودرس کودکان، نظارت دقیقی روی تغذیه بچه ها داشته باشید.

آیا قرار گرفتن کودک در معرض محتوای نامناسب، می‌تواند منجر به بلوغ زودرس شود؟

انسیه مجذوبی، روان‌شناس بالینی کودک در این مورد می گوید:

” بعضی اوقات می‌شنویم که گفته می‌شود کودکانی که در معرض محتوای نامناسب رسانه‌ای قرار دارند، تصاویر غیراخلاقی می‌بینند یا خانواده و دوستان از نظر پوشش در پیش چشم این بچه‌ها بیش از اندازه آزاد هستند، دچار بلوغ زودرس می‌شوند.

این تعریف برای بلوغ زودرس اشتباه است. کودکانی که در معرض محتوا و تصاویر نامناسب اخلاقی قرار می‌گیرند دچار «آسیب‌ذهنی» و «بیداری جنسی زودتر از موعد» می‌شوند. یعنی زودتر از آنچه معنا و مفاهیم اعمال جنسی را متوجه بشوند، درگیر این محتواها می‌شوند.

معمولا دو الی سه سال بین رسیدن فرد به بلوغ با علائم ظاهری و بلوغ جنسی فاصله است. برای این دسته از کودکان در این فاصله دو الی سه ساله از نظر اینکه تغییرات بلوغ ظاهری را تجربه می‌کنند اما به بلوغ جنسی نرسیده‌اند و از آن‌طرف زودتر از زمان لازم به آگاهی جنسی رسیده‌اند، مشکلاتی پیش می‌آید. از آن طرف بعد از رسیدن به بلوغ جنسی هم از آنجایی که این دسته هنوز در سن نوجوانی هستند، مشکلاتی را به خاطر رسیدن به زودآگاهی جنسی تجربه می‌کنند.

پس قرار گرفتن کودک در معرض محتوای نامناسب اخلاقی و جنسی، باعث بروز بلوغ زودرس یعنی زودتر ظاهر شدن علائم فیزیکی بلوغ در او نمی‌شود. این محتواهای نامناسب کودک را زودتر از لزوم و سن مناسب به آگاهی درباره مسائل جنسی می‌رساند که تبعات خودش را دارد. ”

چگونه نیازهای جنسی نوجوان را مدیریت کنیم؟

در حقیقت لذت حاصل از تجربه میل جنسی باعث می ‌شود که نه تنها نوجوان بلکه تمامی افراد به دنبال تکرار آن باشند و بخواهند به مقدار بیشتری آن را تجربه کنند.

این امر در نوجوانی که اغلب فرصتی برای ازدواج و رفع صحیح نیاز های جنسی وجود ندارد می ‌تواند به موضوع مشکل سازی تبدیل شود و افراد را با آسیب‌ هایی مانند اعتیاد به خود ارضایی مواجه کند.

به همین دلیل اگر می خواهید اقدامی در زمینه مدیریت نیاز های جنسی نوجوانتان کنید گزینه های ذکر شده زیر آیتم های مناسبی برای مدیریت نیاز های جنسی نوجوان می باشد:

√ تنظیم زمان خواب

√ ورزش و افزایش فعالیت‌ های بدنی از راه‌ های مدیریت نیازهای جنسی نوجوان

√ داشتن اوقات فراغت مناسب

√ حذف کردن محرک ‌ها

√ پرهیز از ارتباط با جنس مخالف

پیامد های بلوغ زودرس در کودکان پسر

کوتاهی قد

وقتی که مراحل بلوغ به پایان می ‌رسد رشد استخوان ها نیز متوقف می ‌شود. به همین دلیل وقتی که بلوغ زودرس زودتر از بلوغ طبیعی به پایان می ‌رسد رشد این کودکان در سنین پایین‌ تر متوقف می‌ شود.

در نتیجه گاهی اوقات قد این کودکان کوتاه‌ تر از آنی می‌ شود که در بلوغ طبیعی از آنها انتظار می ‌رود.

مشکلات رفتاری

نتایج برخی از متخصصین این دوره نشان داده که بلوغ زودرس با مشکلات رفتاری در کودک ارتباط دارد به ‌خصوص در کودکانی که تاخیر در رشد دارند.

همچنین بخوانید:  اختلال شخصیت مرزی (BPD) چیست؟

فعالیت‌های جنسی در سنین پایین‌ تر

اگر چه این امر احتمال دارد که والدین را بسیار نگران کند اما شواهد محکمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.

استرس و اضطراب

بلوغ زودرس در کودکان پسر که سن های کمی دارند می ‌تواند استرس و فشار بیشتری به ‌همراه داشته باشد. آنها احساس ناخوشایندی پیدا می‌ کنند وقتی می‌ بینند از لحاظ ظاهری با همسالان خود فرق دارند.

قلدری یا اذیت دیگران

بسیاری از کودکان کوچک تر که بلوغ زودرس را تجربه می ‌کنند به ویژه پسران گفته اند که توسط کودکان بزرگتر در مدرسه مورد آزار و اذیت قرار می‌ گیرند.

عزت نفس پایین و ادراک بدن

بلوغ زودرس در کودکان پسر باعث می شود او نسبت به همسالان خود که به موقع یا دیرتر از موعد بالغ می ‌شوند از اعتماد به نفس پایین و ادراک بدنی ضعیف رنج ببرد.

خطر بیشتر سوء مصرف مواد

تحقیقات علمی نشان داده که سیگار کشیدن در بین کودکانی که زودتر به بلوغ می ‌رسند در مقایسه با همسالان خود و یا کسانی که بلوغ دیررس را تجربه می ‌کنند بسیار بیشتر است.

والدین با مشاهده نشانه ای بلوغ زودرس چه کنند؟

پاسخ انسیه مجذوبی، روان‌شناس بالینی کودک :

” والدین پس از تشخیص بلوغ زودرس فرزندانشان نقش مهمی ایفا می کنند.  در کل بهتر است با دیدن علائم بلوغ ابتدا به پزشک غدد مراجعه کنیم. پزشک آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند و عکسی از استخوان مچ دست می‌گیرد.

این عکس و آزمایش‌ها نشان می‌دهد که آیا نوجوان شما به بلوغ زودرس مبتلا شده است یا نه و علت آن به ژن و محیط بر می گردد یا نه. پس پزشک رژیم‌های غذایی تجویز می‌کند و فعالیت‌هایی را متذکر می‌شود تا بلوغ زودرس نوجوان کنترل بشود.”

همچنین والدین باید با کمک گرفتن از یک مشاور، کودک را از اتفاقاتی که در بدن او در حال رخ دادن است آگاه کنند. حتی ممکن است از روش های بهتری بهره ببرند تا کودکان به راحتی بتوانند درمان شوند و مشکلاتشان را با آن ها در میان بگذارد. این روش ها عبارت هستند از :

  • انواع تغییراتی را که در حال رخ دادن است و آنچه در طول مسیر انتظار می ‌رود را برای او تشریح کنید.
  • توضیح دهید که تغییراتی که آن‌ ها تجربه می ‌کنند برای بچه‌ های بزرگتر و نوجوانان طبیعی است.
  • اگر برنامه درمانی برای فرزند شما وجود دارد او را نسبت به روند درمان آگاه نگه دارید.

چه زمانی بلوغ زودرس مشکل آفرین می‌شود؟

در پاسخ به این سوال باید گفت با دیدن نشانه‌های بلوغ زودرس باید به پزشک مربوطه مراجعه کرد. بلوغ زودرس در صورت عدم توجه و رسیدگی به شرایط کودک مشکلات روحی نظیر اعتماد به نفس پایین یا خود کم‌بینی به دلیل اختلافی که با دیگران دارد را به دنبال خواهد داشت.

این مشکلات ابتدای بیماری‌های روحی در آینده هستند. بنابراین در همان گام اول و پیش از شدید شدن اختلال به پزشک مراجعه کنید.

عوارض نادیده گرفتن تاثیرات بلوغ زودرس در نوجوانان

پسران و دختران درگیر این مشکل بیشتر با بیماری‌های روحی مواجه بوده و در خلال درمان نیاز به کم تراپیست دارند. نادیده گرفتن تغییرات فیزیکی زودهنگام در کودکان و عوارض روحی جدید در آن‌ها پیامدهای سنگینی دارد که می‌تواند آینده فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

از جمله این موارد عبارتند از:

احساس عزت نفس پایین
اعتیاد به مواد مخدر
خود کم بینی
ناتوانی زناشویی
عدم توانایی ارتباط با دیگران
انزوا
افسردگی
افکار منفی
آسیب به خود یا خودکشی
بنابراین بهتر است علائم بروز این اختلال را جدی گرفته و به پزشک مراجعه کنید.

اشتباهات رایج والدین در برخورد با کودکی که دچار بلوغ زودرس شده‌ است

اولین اشتباه این است که به پزشک مراجعه نمی‌کنند. مراجعه به پزشک مهم است چون والدین باید بدانند که آیا روند بلوغ فرزندشان در مسیر درست قرار دارد یا نه. چون اگر در مسیر نادرست باشد نیاز به راهکارهایی برای کنترل آن است.

قدم بعدی این است که روی «تن‌انگاره» نوجوان کار بشود. تن‌انگاره یعنی دیدی که نوجوان نسبت به بدن خود پیدا می‌کند. بعضی از مادران به دختران خود می‌گویند لباس گشاد بپوش تا برجستگی بدنت پیدا نباشد.

این باعث شرم دختر از بدن خود می‌شود. این شرم در آینده زندگی آنها هم تاثیر بدی دارد و ممکن است حتی در بزرگسالی در روابط زناشویی هم اختلال ایجاد کند.

درباره پسر نیز باید همین اتفاق بیفتد و تغییرات ظاهری بدن او باعث حس بد از بدنش نشود. البته بهتر است صحبت درباره این تغییرات بدنی و سیر طبیعی آنها برای دختر و پسر به عهده والد همجنس باشد.

جمع بندی نهایی

بلوغ به‌تنهایی یکی از سخت‌ترین دوران‌های زندگی افراد است. هرکدام از ما به نحوی با مشکلات این دوره روبه‌رو شده‌ایم. حال تصور کنید این اتفاق زمانی بیفتد که کودک در سنین ۷ تا ۱۱ سالگی بوده و برای رشد و تغییرات آماده نیست. بنابراین طبیعتا دچار شک یا مشکل روحی خواهد شد.

نگران شدن شما در مورد بلوغ زودرس در کودکان پسر و دخترتان کافی نیست بلکه شما به عنوان والدین فرزندتان باید آگاهی های کاملی از علائم بلوغ زودرس در کودکان پسر و همچنین دختر داشته باشید.

در اصل با آگاهی از این موارد به راحتی می توانید خودتان بلوغ زودرس را تشخیص دهید و سپس برای درمان و کنترل آن به پزشک مراجعه کنید.

همچنین شما و کودکتان نباید به بلوغ زودرس به چشم یک چیز ترسناک نگاه کنید بلکه باید به فرزندتان بگویید که همه دختران و پسران به آن دچار می شوند.

منبع : gazane.com

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا