۲۰ نشانه اولیه هوش زیاد نوزاد و کودک / اصول رفتار با کودک باهوش

شناخت نشانه های کودک باهوش به والدین کمک می کند تا در رشد و پرورش فرزند خود از روش های درست تری استفاده نمایند و اجازه ندهند تا استعدادهای او هدر رود. به همین دلیل، تشخیص توانایی های کودک یک امر سرنوشت ساز در زندگی او محسوب می شود. اما بچه های باهوش را از کجا بشناسیم؟ چه شاخصه هایی برای متمایز کردن کودکان باهوش از سایرین وجود دارد؟ یا اینکه با بچه های باهوش چگونه رفتار کنیم؟

امروز در این مقاله از سبزینه راه نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.

اگر فکر می‌کنید کودک شما در آینده یک مخترع، دانشمند یا مهندس موفقی خواهد شد بهتر است نشانه‌های اولیه باهوش بودن کودکان که در ادامه بیان خواهیم کرد را مورد بررسی قرار دهید. با ما در ادامه این مقاله از مجله سبزینه راه همراه باشید.

نشانه های هوش زیاد نوزاد و کودک

۱. توجه زیادی به اطراف دارند

نوزادان باهوش ، بیشتر اوقات بیداری خود را صرف مشاهده محیط اطراف ، افراد و حرکات مختلف آنها می کند. به نظر می رسد یک کودک باهوش با کسی که او را در آغوش گرفته یا با او صحبت می کند تماس چشمی برقرار می کند. کودک باهوش با شنیدن صداها بلافاصله سر خود را به سمت عامل محرک برگردانده و به صدا و عملکرد او پاسخ میدهد.

این امر همچنین می تواند به سطح ادراکی پیشرفته منجر شود. کودک شما ممکن است نسبت به هرگونه تغییر در محیط اطراف خود بسیار حساس باشد ، که این حالت نشانه مشخصی از افزایش سطح درک است. اگر کودک شما متوجه تغییر در احساسات شما شود ، که نشانه قطعی هوش بالا در کودکان نوپا است ، ممکن است برای پاک کردن اشک ها یتان به شما نزدیک شود

۲. لجبازی می کنند

لجبازی را می توان نشانه تعیین کننده ای در با هوش بودن دانست. یک کودک لجباز سعی می کند چیزی را که می خواهد به دست آورد بنابراین تلاش می کند که با شما مذاکره کند و آنچه را که می خواهد بدست آورد و توانایی انجام این کار یک نشانه مطمئن از هوش است.

۳. ساکت و آرام هستند

این یکی از نشانه های هوش بالا در کودکان است. چنین کودکانی یک یا دو دوست را ترجیح می دهند و در یک گروه کوچک راحت هستند. اگر کودک شما می تواند بدون دردسر زیاد خود را سرگرم کند ، خود را برای استقبال از یک نابغه کوچک در خانواده آماده کنید. چنین کودکان با هوشی ممکن است کمی درون گرا باشند ، بنابراین مراقب باشید آنها را وادار به انجام کاری نکنید که تمایلی به انجام آن ندارند.

۴. خیلی کنجکاو هستند

کودکان باهوش حس کنجکاوی بسیار بالایی دارند. آن ها دوست دارند تا در مورد هر آنچه پیرامونشان رخ می دهد، اطلاعات بدست آورند و از فرایندها سر در بیاورند.

مثلا اینکه دستگاه تلویزیون چگونه کار می کند، روز و شب چگونه بوجود می آید؟ چرا باران می بارد؟ در واقع اگر می خواهید بدانید که بچه های باهوش را از کجا بشناسیم؟ یکی از نمودهای بارز آن علاقه به کشف کردن است. آن ها دائم سوال می پرسند و از شما جواب های قانع کننده می خواهند.

۵. سریع یاد می گیرند

از جمله نشانه های کودک باهوش ، که به وضوح می توان به آن پی برد، یادگیری سریع است. بر اساس نظریه های اغلب روانشناسان، اینگونه کودکان نسبت به سایر همسالان، تمایل بیشتری برای امتحان چیزهای جدید و آشنایی با آن ها دارند. پدر و مادران برای فهم این مورد می توانند از یک قیاس استفاده کنند.

یک نشانه زودهنگام یادگیری را می توان در یادگیری زبان کودکان خردسال دید. برخی از کودکان با سرعت بیشتری نسبت به همسالان خود شروع به صحبت و حتی خواندن می کنند. البته، آموزش نیز در این امر تاثیر گذار می باشد.

۶. در هنگام بازی خلاقیت دارند

بچه‌ها عاشق بازی کردن هستند، اما آن‌هایی که فوق‌العاده باهوش هستند، وقتی به تنهایی بازی می‌کنند به طرز منحصر به فردی خلاق و خیال‌پرداز می‌شوند. معمولا دوستی خیالی برای خود خلق می‌کنند.

اگرچه این نشانه را در دیگر کودکان نیز می‌توان دید اما کودکان بااستعداد به طرز عجیبی خلاق هستند. برای مثال یکی از این کودکان به پدرش گفته بود که دوستش یکی از رؤسای جمهور سابق ایالات متحده است.

آن‌ها تمایل دارند براساس آن‌چه می‌خوانند یا می‌بینند دنیای کوچک خود را بسازند. همچنین در داستان‌پردازی بهتر هستند، بیشتر مستعد خیال‌پردازی هستند، و معمولاً اتفاقات را جادویی توصیف می‌کنند.

۷. استعداد موسیقی دارند

مطالعات نشان می دهد بین موسیقی و باهوش بودن رابطه وجود دارد. و محققان بر این باورند که کودکان هنگام آموزش موسیقی از نظر تحصیلی سود می برند. همه والدین باید کودکان خود را در سنین جوانی در معرض موسیقی قرار دهند. حتی اگر استعداد موسیقی خاصی ندارند. محققان بر این باورند که آموزش موسیقی بر مغز تأثیر می گذارد و توانایی تفکر خلاق را باز می کند.

۸. پافشاری می کنند

وقتی بچه‌های فوق‌العاده باهوش موضوعی پیدا می‌کنند که مورد علاقه‌شان است، می‌خواهند همه چیز را درباره آن بدانند. آن‌ها مدام درباره آن مسئله سوال می‌پرسند، درباره‌اش مطالعه می‌کنند و حرف می‌زنند. آن‌ها در حل مسئله پافشاری می‌کنند و می‌خواهند هر طور شده جواب‌ها را پیدا کنند.

پسربچه‌ای به جنگ جهانی دوم علاقه‌مند بود و همه کتاب‌های مربوط به این موضوع را خواند و بعد رمان جنگی ۲۰۰ صفحه‌ای در سن ۸ سالگی نوشت.

۹. حافظه قوی دارند

کودکانی که اتفاقات، اسامی، چهره ها، مکان ها و جزئیات را به خوبی به یاد می آورند را می توان در دسته کودکان باهوش جای دارد. برای مثال، ممکن است که یک شخص را تنها یک بار دیده باشند، اما اگر او را یک یا چند ماه بعد هم ببینید، می توانند براحتی وی را تشخیص دهند.

شاید شما هم دیده اید که برخی از کودکان قادر به حفظ اعداد طولانی یا پیچیده ریاضی هستند. این دسته از بچه ها دارای هوش ریاضی بالا به همراه حافظه قوی هستند. البته، برای تقویت حافظه، آموزش نیز تاثیر گذار است.

۱۰. آن‌ها به خوبی نگاه می‌کنند و می‌بینند

شاید فکر کنید کودک شما تمرکز کافی در مورد اتفاقاتی که در اطرافش رخ می‌دهد ندارد.

یکی از متخصصان این حوزه بیان کرده است که کودکان باهوش‌تر در روزهای اولیه زندگی خود همه چیز را به دقت می بینند و به آن توجه می‌کنند. خب حالا سوال اینجاست که چگونه می‌توان بین تمرکز و از روی تعجب و ترس نگاه کردن تمایز قائل شوید؟

به خاطر داشته باشید که کودکان با هوش چیزهای زیادی از محیط اطراف خود جذب می‌کنند و اغلب بزرگسالان در مورد چیزهایی که آن‌ها می‌دانند شگفت زده و متعجب می‌شوند. این کودکان اغلب چیزی بیشتر از سن خود می‌دانند.

۱۱. بازی های فکری را دوست دارد

کودکان به طور ذاتی ذهن فعال و کنجکاوی دارند و بسیار به بازی کردن علاقه مندند. اما کودکان باهوش معمولا به بازی های فکری توجه بیشتری نشان می دهند. برای مثال، ممکن است که علاقه بالا به بازی شطرنج یا اسباب بازی های رباتیک از نشانه های کودک باهوش به شمار رود.

این مسئله نیز به دلیل تمرکز فوق العاده و تحلیل بالای آنان است. اینگونه کودکان زمانی که یک وسیله را باز می کنند، به دلیل دقت زیادی که به جزئیات دارند، بخوبی می دانند که جای کدام وسیله کجا می باشد.

۱۲. مهارت رهبری دارند

به دلیل بلوغ و توانایی های سازمان یافته و طبیعی که بسیاری از بچه های نابغه دارند،آنهارا به مدیران صنعتی تبدیل کرده است و آنها برای رهبری کردن موثرترین راه حل را دارند ، آنها میتوانند صفات مطلوب رهبران را بدون در نظر گرفتن سن، داشته باشند.

آنها معمولا میتوانند همسالان خود را رهبری کنند،زیرا اعتقاد بیشتری نسبت به حس هدایت و تجربه در گرفتن مسئولیت دارند.

۱۳. آن‌ها دوست دارند با افراد بزرگ‌تر از خودشان در ارتباط باشند

حتما برای شما نیز پیش آمده است که ببینید کودک کم سن و سال شما دوست دارد با افرادی ارتباط برقرار کند که از لحاظ سنی از خودش بزرگ‌تر هستند. معمولا کودکان باهوش دوست دارند با کودکان بزرگ تر یا بزرگسالان ارتباط داشته باشند.

۱۴. آن‌ها می توانند مکالمه و گفتگو را خیلی زود آغاز کنند

بیشتر والدین دوست دارند فرزندشان هرچه سریع‌تر صحبت کند و با سایر افراد خانواده ارتباط برقرار نماید. باید به خاطر داشته باشید که داشتن مهارت های زبانی نقش مهمی در هوش کودک بازی می‌کند.

بر اساس مطالعات انجام شده، استفاده سریع و اولیه از زبان یکی از مواردی است که نشان می‌دهد کودک باهوشی خواهید داشت. پس اگر کودک شما چنین نشانه ای داشت حتما به آن توجه کنید.

۱۵. آن‌ها به خوبی نمی‌خوابند

اگر کودک شما خواب خوبی ندارد ممکن است برای کل خانواده دردسرساز باشد. اما باید بدانید که دیر خوابیدن در شب یکی از نشانه‌های مهمی است که باید مدنظر داشته باشید. معمولا کودکان باهوش خواب ضعیفی دارند زیرا مغز آن‌ها خیلی سریع تحریک می‌شود و همین امر خوابیدن را دشوار می‌سازد.

۱۶. احساس قوی تری دارند

در برخی از موارد کودکانی که هوش خوبی دارند احساس شدیدتر و قوی تری نسبت به دیگران دارند. این احساس ممکن است کمی برای افراد آزاردهنده باشد اما باید بدانید که حساس بودن به شرایط موجود می‌تواند نشانه خوبی از هوش کودکان باشد. این کودکان نسبت به افرادی که در اطرافشان حضور دارند حس همدلی و یکدلی دارند.

۱۷. آن‌ها عاشق سرگرمی هستند

آیا کودک شما به یک موضوع خاص علاقه مند است یا دوست دارد در مورد یک موضوعی اطلاعات بیشتری کسب کند؟ اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است باید نشانه های دیگری را بررسی کنید.اگر کودک کم سن و سال شما استعداد خاصی همچون توانایی هنری یا شمردن اعداد را دارد ممکن است فرد باهوشی باشد. به همین خاطر مراقب استعدادهای کودک خود باشید و سعی کنید آن را پرورش دهید

۱۸. به شدت حساس هستند

کودکان بسیار باهوش ممکن است بسیار حساس هم باشند. یعنی به شدت نسبت به احساسات خود و دیگران هوشیار بوده و به لحاظ لمسی حساس هستند؛ بنابراین از لباس‌های زبر یا برچسب‌های داخل لباس‌هایشان بیزارند.

از صندلی‌های خیلی سفت یا خیلی نرم یا جوراب‌های درزدار خوششان نمی‌آید. این خصوصیت برای والدین دردسرساز است، اما سعی کنید تا حد ممکن ترجیحاتشان را رعایت کنید.

۱۹. آن‌ها به کتاب علاقه‌مندند

چنین کودکانی دوست دارند کتاب بخوانند. آن‌ها علاقه و تمایل شدیدی به خواندن کتاب قبل از رفتن به مدرسه دارند و طرفدار پرو پا قرص کتاب هستند. در چنین شرایطی سعی کنید کتاب‌های مناسبی برای او تهیه کنید. او را در خواندن یاری نمایید و تشویق کردن را فراموش نکنید.

۲۰. ممکن است گستاخ به نظر برسند

بچه‌های بسیار باهوش بزرگ‌تر از سن خود نشان می‌دهند. از آن‌جا که بسیار خوب حرف می‌زنند و دایره لغات وسیعی دارند، دوست دارند با بزرگترهای همسطح خود تعامل داشته باشند. گاهی اوقات که اشتباه یک بزرگتر را تصحیح می‌کنند یا سوالات شخصی می‌پرسند ممکن است بی‌ادب و گستاخ تلقی شوند. معمولاً آن‌ها را بی‌ادب می‌بینند، اما اغلب اوقات فقط کنجکاو هستند یا می‌خواهند شوخی کنند.

با بچه های باهوش چگونه رفتار کنیم؟

حال اگر نشانه های کودک باهوش را در فرزندنمان دیدیم، چگونه باید آن ها را تقویت نماییم. یادمان باشد که او هر چقدر هم که باهوش باشد، یک فرد کم تجربه و نا آشنا با دنیای پیرامون می باشد. بنابراین، بسیار مهم است که پدر و مادر یاد بگیرند که با بچه های باهوش چگونه رفتار کنیم؟ در زیر نکات مهمی را در این باره بیان کرده ایم.

آن ها را به خطر ترس از خطر و شکست محدود نکنید

اگر کودکی در زمینه یا زمینه هایی کنجکاوی زیاد نشان می دهد و مایل به یادگیری آن است، اجازه دهید ریسک کند. توجه داشته باشید که ریسک پذیری لازمه کسب تجربه است. او باید شکست کردن را بیاموزد و یاد بگیرد که چطور باید با آن برخورد نماید. در صورتی که محدودیت، تنها باعث سرکوب اشتیاق و علاقه به کشف چیزها جدید خواهد شد و بتدریج نشانه های کودک باهوش ما را از بین می برد..

نگران شکست خوردن او نباشید. اگر بتوانید او را در حد تعادل او را پشتبانی کنید، دوباره جرات تجربه را بدست خواهد آورد. در مقابل، موفقیتی که بدست می آورد به او اعتماد بنفس خواهد داد.

اجازه دهید خودشان مشکلاتشان را حل کنند

اگر قرار باشد که همه چیز را آماده در اختیار کودک قرار دهیم، هر چقدر هم که نابغه باشد پیشرفتی نخواهد داشت. از سوی دیگر، رها کردن و به حال خود وا گذاشتن نیز می تواند نتایج نادرستی را به بار آورد.

بهترین کار این است که اگر نشانه های کودک باهوش در کودک ما وجود دارد، به طور غیر مستقیم بر روی فعالیت های نظارت داشته و کمک ما نیز به طور غیر مستقیم باشد. اگر کودکی در همه حال شاهد حمایت های پدر و مادر باشد، یک شخص متکی خواهد بود که بدون وجود یک پشتیبان قادر به بروز استعدادهایش نیست.

او را در فضاهای آموزشی درست قرار دهید

به طور غالب اگر نشانه های کودک باهوش در فرزندنتان وجود داشته باشد، احتمالا کلاس درس و محتواهای درسی پاسخگوی نیاز او نخواهد بود و شاید حوصله او را سر ببرد. دلیل آن هم یادگیری سریع و پیش پا افتاده بودن مطالب می باشد. برای این منظور می توانید او را در کلاس های آموزشی جانبی با سطح بالاتر ثبت نام کرده و وی را از مطالب آموزشی غنی سازید. البته حواسمان باشد که زیاده روی صورت نگیرد.

بیش از اندازه از او تعریف و تمجید نکیند

یکی از توصیه های مهم روانشناسان در مورد اینکه با بچه های باهوش چگونه رفتار کنیم؟ آن است که از تعریف و تمجید زیاد بپرهیزید. والدین باید توقع خود را از کودک بالا ببرند و با برخوردهای خود، برای او همانند یک محرک عمل نمایند. البته این به معنای تحت فشار قرار دادن وی نیست و بایستی در حد تعادل برخورد نمود.

از سوی دیگر، مراقب میزان تشویق های خود باشد. اگر با مشاهده نشانه های کودک باهوش خود، بیش از حد واکنش نشان دهید، به طور غیر مستقیم می فهمانیم که انتظار چنین عملی از او را نداشتیم و سطح توانایی های او در این مقدار نیست.