۱۳ فعالیت ساده برای رشد و تقویت مغز نوزاد

در زمان تولد، مغز نوزاد ۱۰۰ میلیارد نرون دارد. طی چند سال اول زندگی کودک، مغز او دوره ای شگفت انگیز از رشد را طی کرده و در هر ثانیه، بیش از یک میلیون ارتباط عصبی تولید می کند. این فرایند رشد مغز، تحت تاثیر عوامل زیادی است، شامل روابط کودک، تجربیات و محیط. تحقیقات نشان می دهد که انواع خاصی از تجربیات وجود دارد که می تواند به رشد مغز نوزاد شما کمک کند و خبر خوب این که انجام همه آنها بسیار ساده است. با ما در این مقاله از مجله سبزینه راه همراه باشید تا ایده های تازه و ساده ای برای رشد مغز نوزاد بیاموزیم.

امروز در این مقاله از سبزینه راه نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.

راههای ساده برای تقویت مغز نوزاد

۱- نور کم هنگام بیداری

پس از ۹ ماه قرار گرفتن در نور کم رحم، چشمان نوزاد چند هفته طول می کشد تا با نور شدیدتر سازگار شوند. در نور کم و هنگام بیداری، نوزادان چشمان خود را باز می کنند و برای چند لحظه به اطراف اتاق نگاه می کنند. این نگاه زودهنگام به آنها کمک می کند تا تمرین کنند که هر دو چشم را با هم تمرین کنند (معمول است که چشمان نوزاد تازه متولد شده به یک جهت نگاه نمی کنند) و همچنین رفلکس مردمک آنها را تمرین می دهد، جایی که مردمک بر اساس مقادیر مختلف نور بزرگتر یا کوچکتر می شود. شما می توانید با تغییر تدریجی شدت نور (از نورهای قوی مانند نور مستقیم خورشید اجتناب کنید) ارتباط مغز و چشم کودک خود را توسعه دهید . هنگامی که کودک شما هوشیار است می توانید از یک چراغ خواب استفاده کنید.

۲- او را در آغوش بگیرد

یک بچه گریان نیاز دارد که غذا بخورد و لباس هایش تمیز شوند و در آغوش گرفته شود و مورد نوازش قرار گیرد. کارشناسان می گویند که ایده آل ترین فاصله بین شما و نوزاد باید بین ۱۰ تا ۱۲ اینچ باشد.

وقتی شما پای بچه را لمس می کنید و به او «پای کوچولوی بچه ام» می گویید و به او لبخند می زنید. متوجه می شوید که بچه شما به محض لمس شدن پایش واکنش نشان می دهد که اسم این Babinski reflex است. بچه ها عاشق این هستند که آنها را لمس کنید. دوست دارند با آنها حرف بزنید و آنها را در آغوش بگیرید. همه این کارها تاثیر مهمی روی پرورش مغز بچه دارند.

۳- بازی با زبان برای کمک به رشد مغز نوزاد

یکی از تمرین های ساده که به راحتی در اکثر برنامه‌های روزمره می توان انجام داد، این است که مثلاً حین تعویض پوشک یا هنگام بازی، زبان خود را از زوایای مختلف بیرون بیاورید و به فرزندتان اجازه بدهید این کار را تکرار کند. این عمل، روش مفیدی است که از حدود ۳ماهگی کودک را به کنترل زبان تشویق و به بهبود مهارت خوردن و رشد گفتار کمک می کند. همچنین والدین می توانند به این وسیله با او ارتباط برقرار کنند.

۴- تماس چشمی و لمسی

در دو ماه نخست بعد از زایمان از چهره خود به عنوان عروسک استفاده کنید. به جای اینکه بگذارید بچه شما تنها دراز بکشد و به چند اسباب بازی مصنوعی که در تختش آویزان شده نگاه کند، خودتان جلوی او بایستید. انگشت تان را در مشت او قرار دهید و ببینید چطور خیلی زود آن را می گیرد. تماس چشمی حیاتی است. به آرامی با بچه خود حرف بزنید و او را تشویق به پاسخگویی کنید.

متخخصان می گویند که باید به عنوان والدین مطمئن شویم که هر کاری با بچه می کنیم چیزی است که به صورت همکاری انجام می گیرد. یعنی این کار را با بچه انجام می دهیم. توجه کنید وقتی دستتان را نگه داشته اید، آن را به صورتی مهربانانه نگه دارید که این ارتباط تا جای ممکن ادامه یابد. تماس لمسی مغز را تحریک می کند. بچه در ۲ ماهگی شروع به شناختن شما به عنوان شخصی مهم و خاص در زندگی اش می کند. همین اطمینان از داشتن شما در نزدیک خود نوعی وابستگی در آنها ایجاد می کند.

۵- خواباندن روی شکم برای کمک به رشد مغز نوزاد

خوابانیدن کودک روی شکم تا ۶ ماهگی نه تنها برای تقویت قدرت بدنی و هماهنگی، بلکه به عنوان یک راه عالی برای تعامل، ارزشمند است. در کنار او یا رخ به رخ در مقابل او دراز بکشید. برای کودک قصه بگوئید و اجازه دهید در آینه نگاه کند یا اسباب بازی هایش مشغول شود. این راهی برای رشد زودهنگام دوران کودکی و یادگیری زودهنگام است.

۶- غلغلک دادن و بازی کردن

بچه ها از غلغلک دادن آنها لذت می برند. تا جایی که بچه احساس راحتی می کند و لذت می برد با او بازی کنید. کارشناسان توصیه می کند که نزدیک بچه شدن و لمس کردن لپ های او و نشان دادن جغجغه تحریکاتی در مغز بچه ایجاد می کند. بچه با تکان دادن سر، پا و صورت واکنش نشان می دهد و سعی می کند جغجغه را بگیرد.

به عقیده کارشناسان، اجتماعی شدن یک فرایند مهم بوده و می تواند با یک غلغلک ساده بچه شروع شود. وقتی بچه شما از این کار لذت برد، حس انتظار و حس خوشایندی به او دست می دهد و این بچه را در مود خوبی قرار می دهد.

۷- تصاویر پیچیده با شدت رنگ بالا

دهها تحقیق نشان می‌دهد که زمان صرف شده برای تماشای تصاویر با کنتراست بالا برای رشد شناختی کودک مهم است. تا حدود ماه پنجم، نوزادان از چشمان خود به عنوان منبع اصلی اطلاعات برای چگونگی کارکرد جهان استفاده می کنند. هنگامی که چشمان کودک شما شروع به هماهنگی می کند، به سمت تصاویر با کنتراست بالا کشیده می شود.

چند نکته برای رشد چشم های کودک:

با تصاویر ساده در فاصله ۱۲ اینچی از صورت کودک خود (تقریباً فاصله مچ دست تا آرنج) شروع کنید. تصاویر را ثابت نگه دارید و سعی کنید آنها را تغییر ندهید تا زمانی که کودکتان به او نگاه کند، نشانه این است که آنها در حال از دست دادن علاقه هستند. ممکن است متوجه شوید که کودک شما برای چندین ثانیه، حتی چند دقیقه در هر بار به تصاویر خیره شده است.
هنگامی که آنها علاقه خود را به یک تصویر از دست می دهند، به تصویر جدید تغییر می دهند و در نهایت با قوی تر شدن چشمان آنها به تصاویر پیچیده تر تغییر می کنند.
شما می توانید با حرکت آهسته تصویر به صورت افقی جلو و عقب جلوی صورت آنها به ترویج ردیابی بصری کمک کنید تا به آنها کمک کنید تا با چشمان خود شیء متحرک را دنبال کنند. این یک مهارت مهم بعدا برای خواندن، نوشتن و هماهنگی دست و چشم است.
تصاویری با کنتراست بالا در ماشین، در زمان های آغوش و در زمان‌های «بازی» هشدار برای ۱۴ هفته اول ارائه دهید.

۸- محافظت در برابر صداهای متعدد و درهم

سیستم عصبی نوزاد تازه متولد شده واقعاً فیلتری ندارد: آنها نمی توانند چیزی را که چشمانشان می بیند، گوش هایشان می شنوند یا پوستشان احساس می کنند، غربال کنند. چندین منبع صدا در یک زمان – حتی یک فضای معمولی کافی شاپ با پخش موسیقی، صحبت کردن چند نفر، سر و صدای ترافیک و غیره – می توانند به راحتی کودک را بیش از حد تحریک کرده و گیج کنند و باعث خاموش شدن او شوند. نوزاد شما هر بار صدای یک انسان و آهنگ های آرام و ریتمیک را ترجیح می دهد .

۹- با او صحبت کنید و برایش آواز بخوانید

صحبت کردن با کسی که هنوز به او پاسخ نمی دهد، ناخوشایند است، اما تحقیقات واضح است که ارتباط مستقیمی بین هوش کودک و تعداد کلماتی که به او گفته می شود وجود دارد. در چند ماه اول، کودک شما دائماً به آهنگ، ریتم و الگوهای صدای شما گوش می دهد. حتی با وجود اینکه آنها هنوز نمی توانند آنچه شما می گویید را بفهمند، مغز آنها در حال ایجاد زمینه برای فراگیری زبان است.
برای کودک خود آواز بخوانید، حتی اگر فکر نمی کنید صدای خوبی دارید، کودک شما آن را دوست خواهد داشت زیرا این شما هستید.

با صدای آهسته تر، بلندتر و آواز-آهنگ که به طور طبیعی هنگام صحبت با نوزادان به گوش می رسد، صحبت کنید. نوزادان از قبل برنامه ریزی شده اند تا صداهای بالاتر را تنظیم کنند و از حروف صدادار کشیده شده در «حرف بچه» بیشتر بیاموزند.
به شریک زندگی خود، پدربزرگ و مادربزرگ کودک و سایر مراقبین خود بگویید که چقدر صحبت کردن برای رشد مغز کودک شما اهمیت دارد. آنها را تشویق کنید تا راه‌هایی برای صحبت کردن با نوزادتان نیز بیابند هر چه کودک شما کلمات بیشتری بشنود، بعداً یادگیری زبان او آسان‌تر می‌شود.

۱۰- کاوش در صداهای جدید

در حدود ۴ هفته، کودک شما احتمالاً علاقه بیشتری به صداها و الگوهای مختلف نشان می دهد. با قرار دادن آنها در معرض صداهای زندگی واقعی، به جای صداهای از پیش ضبط شده توسط اسباب بازی های الکترونیکی، به آنها کمک کنید تا شبکه های عصبی پایدارتری بسازند. صداهایی را با تناسب بالا، کم تن، آهسته، پر جنب و جوش، ملایم و غیره آزمایش کنید و هر بار فقط یک صدا را معرفی کنید.

وقتی کودک شما هوشیار است و اتاق ساکت است، صداهای ساده ای را در میدان دید او ایجاد کنید: به شیشه ضربه بزنید، کلیدهای خود را به صدا درآورید، انگشتان خود را بفشارید. این صداهای روزمره برای شما عادی هستند، اما برای کودک شما کاملا جدید (و در نتیجه جالب هستند). سعی کنید تا جایی که ممکن است کودکتان را درگیر کنید و در مورد کارهایی که انجام می دهید و چیزهایی که او می بیند صحبت کنید، حتی اگر هنوز کاملا متوجه حرف های شما نشوند.

چند ایده کاوش صدا برای شروع:

کاغذ را جلوی کودکتان پاره یا مچاله کنید.
ماکارونی خشک را در یک تابه بریزید، یک قاشق را روی یک کاسه بزنید یا صداهای معمول پخت و پز ایجاد کنید.
دستگیره در را بچرخانید، زنگ در را بزنید و پرده ها یا پنجره ها را باز یا ببندید.
همراه با موسیقی بازی کنید و برقصید.
مانند سایر اشکال تحریک، به واکنش های کودک خود حساس باشید. اگر آنها ناراضی هستند، وقت آن است که استراحت کنند.

۱۱- راه هایی برای کشف دنیای اطراف (حدود ۸ هفته)

تحقیقات نشان داده است که اگر دستکش های طرح دار سیاه و سفید را روی دست های کودک خود قرار دهید، ممکن است چند هفته زودتر از قبل متوجه آن شوند.

کشف دست گام مهمی در مسیر کنترل دست است.

می‌توانید دستکش‌های طرح‌دار سیاه و سفید تهیه کنید یا با گره زدن پارچه‌ای با طرح سیاه و سفید روی کف دست آن‌ها دستکش درست کنید.
کودک خود را روی یک پتوی ساده بخوابانید و هیچ تصویری با کنتراست بالا مشاهده نکنید.
دستکش های سیاه و سفید را روی دست های کودک خود در حالی که به پشت یا پهلو دراز می کشد، یا در زمان شکمش قرار دهید.
ببینید آیا آنها متوجه دستان خود می شوند یا خیر. اگر نه، می‌توانید به آرامی دست‌های آن‌ها را به سمت خط دیدشان حرکت دهید.

۱۲- بازی دالی موشه مفهومی از حضور اشیا می دهد

این بازی برای پنج ماهگی مفرح است. این بازی به بچه مفهومی از حضور اشیا می دهد. که وقتی شما می روید، احتمالا برمی گردید. این اعتماد و نوعی ارتباط بین شما و بچه برقرار می کند.

کارشناسان می گویند که این بازی مهم است. همچنین برای اینکه مغز حافظه اش را نگه دارد هم اهمیت زیادی دارد. مغز او حافظه ای از یک نفر نگه می دارد و می داند که آن شخص دوباره برمی گردد.

۱۳- برای کمک به رشد مغز نوزاد، حواس پنجگانه را شعله ور سازید

تکه‌ پارچه‌هایی با بافت‌های متفاوت را جمع‌آوری کنید و به کودک فرصت دهید با آنها بازی کند. اندازه پارچه ها باید خیلی کوچک باشد، در مورد آنها با فرزندتان گفتگو کنید تا بتواند از طریق حواس خود یادبگیرد. قرار دادن کودک در معرض زبان توصیفی غنی به او کمک می کند در آینده دامنه واژگانی قوی داشته باشد.

دسته بندی اشیای بزرگ و کوچک

کودکان نوپا بین ۲ تا ۳ سال دوست دارند وسایل مختلف خانه را به دو دسته وسایل “بزرگ” و “کوچک” دسته بندی کنند. این بازی کلمات و مفاهیم بزرگ و کوچک را به کودک می آموزد، به او کمک می کند در مورد اندازه ها فکر کنند و مهارت های ریاضی اولیه مانند مراحل اولیه درک اندازه گیری را تقویت می نماید.

و برای والدین شیرده، یک نکته مفید برای مغز کودک:

سعی کنید هر روز به کودکتان قطره ویتامین D بدهید، یک قطره آن را روی نوک پستانتان قبل از شیر دادن یا روی پستانک بچکانید (ویتامین D برای رشد سالم ضروری است و مقادیر کافی در آن وجود ندارد. شیر مادر).