در این مقاله مروری خواهیم داشت بر بیماری اختلال دو قطبی و بررسی خواهیم کرد که بیماری دو قطبی چگونه درمان میشود، علائم این بیماری چیست و بعد از مشاهده این علائم چه اقداماتی باید صورت بگیرد.
امروز در این مقاله از سبزینه راه نکات خیلی مفید و عملی و کاربردی را برای شما در نظر گرفته ایم.
اختلال دوقطبی که افسردگی شیدایی یا اختلال دو گانه نیز نامیده می شود، یک وضعیت سلامت روانی است که باعث تغییرات شدید خلقی شامل حالت اوج هیجانی (شیدایی یا هیپومانیا) و حالت پایین هیجانی (افسردگی) میشود. احساس افسردگی در بیماری دو قطبی با کاهش میل به فعالیت و حالت شیدایی با داشتن انرژی اضافه برای همه چیز همراه خواهد بود. این تغییر مود می‌تواند بر روی خواب، سطح انرژی بدن، شیوه قضاوت، رفتار، فعالیت و تقریبا هر ویژگی یا قابلیت دیگر فرد تاثیرگذار باشد. در این مقاله از مجله سبزینه راه قصد داریم اختلال دو قطبی را بررسی کرده و با استفاده از جدیدترین اطلاعات پزشکی به سوالاتی نظیر «بیماری دو قطبی از چه سنی شروع میشود» «درمان بیماری اختلالات دو قطبی چیست» و یا «آیا اختلال دو قطبی خطرناک است» پاسخ دهیم؛ با ماهمراه باشید.
بیماری دو قطبی چیست؟
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، بیماری دو قطبی یک اختلال روانی است که موجب بر هم خوردن مود و خلق و خوی افراد می‌گردد. در حال حاضر، علت بیماری دو قطبی چندان مشخص نیست. با این حال، در برخی موارد تغییرات فیزیکی در مغز می‌تواند علت بروز این بیماری باشد. در برخی موارد دیگر نیز ممکن است که بیماری دو قطبی یک پدیده ژنتیکی باشد چرا که این بیماری گاها در افرادی که بستگان درجه یک (پدر و مادر یا خواهر و برادر) آن‌ها نیز به آن مبتلا بوده یا هستند شایع‌تر است. محققان هنوز در حال بررسی عوامل ژنتیکی برای ارثی بودن یا نبودن بیماری اخلال دو قطبی هستند.
علاوه بر تغییرات فیزیکی مغز و ژنتیک، برخی عوامل نیز به عنوان فاکتورهای ریسک بیماری دو قطبی شناخته شده و ممکن است که شانس ابتلا به اختلال دو قطبی ها را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
استرس بالا در یک دوره زمانی: عواملی مثل مرگ یکی از عزیزان یا یک اتفاق تلخی که استرس شدیدی را در یک بازه زمانی کوتاه به فرد تحمیل می‌کنند می‌توانند باعث افزایش شانس ابتلا به دو قطبی شوند.
الکل و مواد مخدر: الکل و مواد مخدر می‌توانند مسئول بسیاری از شرایط روانی مختلف در افراد از جمله بیماری دو قطبی باشند. علاوه بر این، این مواد می‌توانند شانس آسبزینه راه فیزیکی مغز را افزایش داده و شرایط برای به وجود آمدن اختلال دو قطبی را هموار سازند.
آیا اختلال دو قطبی خطرناک است؟
اینکه آیا اختلال دو قطبی خطرناک است یا خیر یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که باید پاسخ به آن را بدانیم. بله! بیماری دو قطبی خطرناک است و می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. به همین دلیل، درمان بیماری اختلالات دو قطبی باید جدی گرفته شود و در غیر این صورت، ممکن است عوارض زیر فرد مبتلا به دو قطبی را تهدید کنند:
• اعتیاد به الکل و مواد مخدر
• خودکشی یا تلاش به خودکشی
• مشکلات قانونی یا مالی
• به هم خوردن روابط شخصی
• عملکرد ضعیف در مدرسه یا محل کار
علائم بیماری دو قطبی
متداول‌ترین علائم اختلال دو قطبی ها وارد شدن فرد مبتلا به این بیماری به دوره افسردگی و شیدایی خواهد بود که هرکدام از آن‌ها ممکن است چند روز، چند هفته یا چند ماه به طول بی‌انجامند.
افسردگی
- در طول دروه افسردگی، ممکن است فرد علائم زیر را تجربه کند:
- احساس غمگین بودن، ناامیدی، کج خلقی و یا تحریک‌پذیری
- نداشتن انرژی
- مشکل در تمرکز کردن و یادآوری چیزها
- از دست دادن علاقه به فعالیت های روزمره
- احساس تنهایی یا بی ارزش بودن
- احساس گناه بی‌مورد
- احساس بدبینانه در مورد همه چیز
- شک به خود
- دلتنگی، داشتن توهم و تفکر آشفته یا غیر منطقی
- کمبود اشتها
- دشواری خواب
- بیدار شدن زود
- افکار خودکشی
شیدایی
علائم مربوط به دوران شیدایی در اختلال دو قطبی به شرح زیر هستند:
- احساس خوشحالی زیاد یا لذت بردن از همه چیز
- صحبت کردن بسیار سریع
- داشتن انرژی زیاد
- احساس مهم بودن
- احساس داشتن ایده‌های جدید و داشتن برنامه های مهم
- به راحتی پریشان شدن
- کج خلقی و تحریک پذیری
- دلتنگی، داشتن توهم و تفکر آشفته یا غیر منطقی
- عدم تمایل به خواب
- غذا نخوردن
- انجام کارهایی که اغلب عواقب فاجعه بار دارند؛ مانند صرف هزینه‌های زیاد برای اقلام گران قیمت و گاهی غیر قابل قبول
- تصمیم گیری و یا گفتن چیزهایی که از شخصیت فرد خارج هستند و دیگران آن‌ها را مضر می‌دانند
بیماری‌های مربوط به اختلال دوگانه
اگر به بیماری دو قطبی مبتلا باشید، شانس بالایی وجود دارد که از برخی دیگر از اختلالات رنج برده و باید نسبت به درمان آن‌ها اقدام کنید. برخی از آن‌ها ممکن است که درمان بیماری اختلالات دو قطبی را سخت کنند. از جمله بیماری‌های مربوط به اختلال دو قطبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات اضطرای
- اختلال در غذا خوردن
- اختلال کمبود توجه
- اختلال بیش فعالی
- اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
- مشکلات سلامت جسمی نظیر بیماری قلبی، مشکلات تیروئید، سردرد یا چاقی
روان پزشک معالج از طریق معاینه فیزیکی، ارزیابی روانشناسی، پرسش از بیمار در مورد وضعیت روحی و مقایسه نتایج با شاخص‌های دو قطبی، این بیماری را تشخیص می‌دهد.
درمان بیماری دو قطبی از چه سنی شروع میشود؟
سن خاصی برای درمان بیماری دو قطبی وجود ندارد و علائم و شیوه درمان می‌تواند در همه سنین یکی باشد. به طور کلی از روش‌های زیر برای درمان بیماری دو قطبی استفاده میشود:
داروها: یک سوال متداول این است که آیا بيماري دو قطبي با دارو درمان ميشود یا خیر؟ پاسخ به این سوال مثبت بوده و داروها بخش مهمی از درمان بیماری دو قطبی را تشکیل می‌دهند. از داروها معمولا برای تغییر حالت روحی و به ویژه تغییر حالت روحی سریع افراد استفاده میشود.
درمانهای متداوم: حتی زمانی که حس بدی ندارید، درمان بیماری دو قطبی باید ادامه پیدا کند به نوعی می‌توان گفت که درمان این بیماری در کل زندگی فرد باید ادامه پیدا کند.
برنامه‌های درمانی روزانه: پزشک شما برنامه‌های روزانه درمان بیماری دو قطبی را برای شما طراحی می‌کند. این برنامه‌ها چیزهایی که برای کنترل علائم دو قطبی نیاز دارید را در اختیار شما قرار می‌دهند.
درمانهای جانبی: ممکن است عوامل جانبی مثل اعتیاد به الکل یا مواد مخدر حال شما را در بیماری دو قطبی بدتر کنند که به همین دلیل پزشک شما نسبت به درمان آن‌ها نیز اقدام خواهد کرد.
بستری شدن: در صورتی که سایر روش‌ها برای کاهش علائم بیماری دو قطبی کافی نباشد و این علائم برای شما یا اطرافیانتان خطرناک باشد، پزشک ممکن است که دستور به بستری شما دهد تا مرتب تحت نظارت باشید و روند درمان با جدیت بیشتری پیش برود.
پیشگیری بیماری اختلالات دو قطبی
هیچ راه حل قطعی برای جلوگیری از اختلال دوقطبی وجود ندارد. با این حال، شروع درمان بیماری دو قطبی نخستین گام برای پیشگیری از بدتر شدن آن خواهد بود.
اگر اختلالات دو قطبی در فرد تشخیص داده شود، برخی از استراتژی‌ها می توانند به جلوگیری از علائم شیدایی یا افسردگی کمک کنند:
توجه به علائم هشدار دهنده: توجه به علائم زودرس می‌تواند از وقایع بدتر جلوگیری کند. اگر هرکدام از علائم شیدایی یا افسردگی دو قطبی را تجربه کردید حتما به پزشک مراجعه کنید و اعضای خانواده یا دوستان خود را از وضعیت خود آگاه سازید.
اجتناب از مواد مخدر و الکل: استفاده از مواد مخدر و الکل ممکن است که حال شما را بدتر کند؛ سعی کنید تا حد امکان از مصرف آن‌ها خودداری کنید.
همچنین بخوانید: سندروم قلب شکسته چیست ؟ تشخیص و اقدامات درمانی آن
داروهای خود را دقیقا طبق برنامه مصرف نمایید: شما ممکن است وسوسه شوید که درمان خود را متوقف کرده و درمان بیماری دو قطبی بدون دارو را دنبال کنید. اما این کار درستی نیست و متوقف کردن داروها یا کاهش دوز آن‌ها ممکن است علائم شما را شدیدتر کرده و حتی ادامه کار برای درمان بیماری اختلالات دو قطبی را بسیار دشوار نماید.
کلام آخر
بیماری دو قطبی یک اختلال روانی است که فرد در آن یا خیلی افسرده خواهد شد و یا حالت شیدایی پیدا می‌کند. بیماری دو قطبی درمان میشود و با استفاده از داروها و برخی متودهای دیگر می‌توان علائم این بیماری را از بین برد. در حال حاضر هیچ روشی برای پیشگیری از اختلال دو قطبی وجود ندارد اما ترک کردن اعتیاد به الکل یا مواد مخدر می‌تواند نقش پررنگی در این مسئله داشته باشد.
